نشریه خط

علی‌اکبر صادقی، زاده‌ی 1316 در تهران، نقاش و تصویرگر ایرانی است که علی رقم کارنامه‌ی هنری گسترده و خلق آثار گوناگون با تکنیک‌های مختلف و همچنین ساخت انیمیشن و سرودن شعر، اغلب او را با شاهکارهای آبرنگش می‌شناسند.

امسال یکی از آثار این هنرمند، در قامت پوستر «دهمین جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران» با اعمال اندک تغییراتی توسط وحیده نیکبخت گرافیست پوستر این دورۀ جشنواره، از مجموعه‌ی «تولد دوباره» انتخاب و مورد استفاده قرار گرفته است. 

صادقی مجموعه‌ی «تولد دوباره» را بین سال‌های ۸۴ تا ۸۶ پس از یک دوره افسردگی و اضطراب شدید خلق کرد. او در طی این مدت به طور فعال مشغول نوشتن مجموعه‌ شعری با عنوان کتاب «گمگشتگی» بود و در آن دوره رمقی برای دست گرفتن قلم‌مو نداشت. اما پس از یک سال مجموعه‌ی «تولد دوباره» را با تکنیک رنگ روغن روی بوم در قالب نقاشی‌هایی رنگارنگ و شاد، با استفاده از نقوش، عناصر و علائم ایرانی به سبک سوررئال خلق کرد. 

هرچند پوستر امسال «جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران» برخلاف سال‌های گذشته، یک نقاشی است که به پوستر تبدیل شده، اما از پوسترهای طراحی شده در سال‌های گذشته بهتر از کار درآمده، به طوری که قادر است حال و هوای یک جشنواره پویانمایی را به بیننده منتقل نماید. با این حال مسئله طراحی پوستر برای جشنواره‌ها‌ی هنری هنوز یکی از دغدغه‌های مهم طراحان و مسئولان است که هر ساله با حواشی مختلفی نیز رو به رو می‌شود. 

گفتنی است جشنواره پویانمایی تهران، امسال به دبیری محمدرضا کریمی‌ صارمی از 15 تا 19 اسفند توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در تهران برگزار می‌گردد.

ننه حسن در کلبه کوچکی، صمیمانه در کنار شوهر و فرزندانش در شهر قیدار زندگی می کرد. شغل خودش خانه داری و همسرش هم کشاورزی بود. روزی برای اینکه به فرزند دانشگاهی خودش که تحصیلکرده رشته گرافیک است، خودی نشان دهد قلم به دست گرفت و این قلم به دست گرفتن او باعث شد تا شهرتش از مرزهای ایران اسلامی به آن سوی مرزها برود و یک چهره ی ملی شود .              آثار ننه حسن علاوه بر دارا بودن همه وجوه از نظر ظرافت‌های اجرایی، از نمونه‌های درخشان هنرخودآموخته را پیش روی ما گذاشته است. ترکیب هنرمندانه عناصر در فضای اثر، تقسیمات فضایی بدیع، تاثیرگذاری که با مینیاتور‌ها قرابت ویژه‌ای پیدا می‌کنند و کارکردهای ویژه بصری مثل استفاده از خطوط کناره نما در نقاشی‌های این بانوی خودآموخته نشان از استعداد قابل توجه او در نقاشی دارد.      زندگی، طبیعت و انسان از شاخصه های مهم و مشترک اغلب آثار این هنرمند است و نحوه بازنمایی تصاویر، یاد آور نقش های کهن و آثار تمدن های باستانی است که گویی او این شیوه بازنمایی را بی واسطه از پیشینیان خود آموخته و میراث دار دانسته های آنان است. حسن رجبی، پسر ننه حسن که خود نقاش است، درباره تم نقاشی‌های این هنرمند اظهار کرد: داستان‌ها و خاطرات دوران مختلف زندگی، اسطوره‌های ملی و بومی و خواب‌هایی که مادرم می‌بیند بیشترین تاثیر را در نقاشی‌هایش دارد. مادرم از هفت سالگی قالی می‌بافت. نقش‌هایی که آنها در قالی‌هایشان می‌بافتند سینه به سینه منتقل شده است و گنجینه های ارزشمندی هستند که موشکافی جنبه های روایی و زیبایی شناختی آنها حجمی از ارتباط ها را در مقابل ما قرار می دهند و کمک شایانی در جهت دست یابی به فهمی عمیق از دیرینه ی پربار هنر این مرز و بوم در اختیار ما قرار می دهند.

با قدم گذاردن در دومین هفته از بهمن ماه ۱۳۹۵، سی و پنجمین دورۀ جشنواره فیلم فجر نیز آغاز به کار کرد، تا در جشن انقلاب بار دیگر اهالی سینما دور هم جمع شوند و سال جدید سینمای ایران را جشن بگیرند. 

امسال هم پوستر مهم‌ترین جشنواره سینمایی کشور، هم‌چون سال گذشته به چهره یکی از بزرگان و هنرمندان فقید سینمای ایران تعلق گرفت. علی حاتمی (۱۳۲۳ – ۱۳۷۵) از کارگردانان درخشان و اثرگذار سینمای ایران، که حدود ۱۵ فیلم و مجموعه تلویزیونی را در کارنامه خود ثبت کرده است. هر چند دو دهه از مرگ این هنرمند بزرگ می‌گذرد، اما آثار به جای مانده از وی همچنان طراوت خود را حفظ کرده‌ و یاد او را در دل‌ها و دیدگان اهالی هنر و سینما زنده نگاه‌داشته‌اند. 

به همین سبب پوستر سی‌ و پنجمین جشنواره فیلم فجر، تحت نظارت مجید برزگر در مقام مدیر هنری، با گرافیک حسین زارعی و نقاشی علی بیگی‌پرست بر اساس عکسی از عزیز ساعتی، به زنده‌یاد علی حاتمی تعلق گرفته است. همچنین خوشنویسی پوستر امسال را حسن عکاسی‌پرزاد عهده‌دار بوده است. 

هر چند پوستر امسال جشنواره را می‌توان در ادامه پوستر سال گذشته دانست، اما پیشرفتی در آن به چشم نمی‌آید. ارائه تصویر- نقاشی شاعرانه از شاعر سینمای ایران، هر چند زیبا است، اما سایر اجزا تشکیل دهنده پوستر، نمی‌توانند به یک هماهنگی ساختاری در نسبت با تصویر در آیند و همین امر مخاطب را با سردرگمی بصری مواجه می‌سازد.کادربندی آبی با دو مربع نارنجی خارج شده از آن، در کنار پرنده‌ای که هنرمند از نقاشی‌های گل و مرغی وام گرفته تا شاید به نوعی دوره قاجاریه (به یاد فیلم‌های تاریخی علی حاتمی هم‌چون کمال‌الملک) را یادآور باشد و کلاکت سیاه جشنواره به همراه دستی که آن را گرفته و به داخل کادر آمده، هیچکدام در نسبت با یکدیگر معنا نمی‌شوند بلکه صرفا به صورت اجزایی مجزا قابل تعریف‌اند. به همین سبب  پوستر جشنواره سی و پنجم فیلم فجر، در ارائه ی تصویری واحد دچار ضعفی اساسی است، چرا که پوستر رسمی یک جشنواره باید چیزی بیشتر از یک پوستر نکوداشت باشد، تا بتواند در دل خود هویت جشنواره را نیز معرفی نماید.

"دخترک، ماهی، تنهایی"، نام اولین کتاب نازنین عباسی، هنرمند تصویرگر ایرانی است. تصاویر این کتاب  ویژگی هایی دارد که به عنوان اولین اثر یک هنرمند چشمگیر است.
علاوه بر ایده و داستان اثر که فضایی رویایی و شاعرانه دارد، استفاده ی حرفه ای از تکنیک اکرلیک و ایجاد حس رویا گونه و شاعرانه به وسیله ی رنگ آمیزی خاص باعث شده که این اثر موفق باشد. از آنجایی که رشته ی تحصیلی نازنین عباسی نقاشی بوده است، در استفاده از تکنیک اکرلیک تجربه های مفیدی داشته و آن ها را در خلق این آثار به کار برده است. داستان این اثر درباره ی دختری تنهاست که تنهایی را در خیالاتش با ماهی پر می کند و هنرمند با ایجاد فضاهای خلوت و رنگ های لایه لایه این تنهایی را به بیننده القاء می کند.
نویسنده ی این کتاب احمد رضا احمدی است و بر خلاف روند طبیعی تولید کتاب که ابتدا داستان نوشته و بعد تصاویر خلق می شوند، داستان بر اساس تصویر گفته شده است.

دهمین جشنواره ی سینما حقیقت از 14 تا 21 آذر ماه سال جاری برگزار شد. پوستر این رویداد فرهنگی نیز چند روز قبل از افتتاحیه رونمایی شد. علی باقری در طراحی این پوستر از پرهای طاووس الهام گرفته. تمام فضای این پوستر را پرهای طاووسی پر کرده اند که چشم هایی متفاوت از هم، روی این پر هاست. شاید  متفاوت بودن این چشم ها، نشان از تفاوت در مخاطبین و خالقان فیلم های این جشنواره باشد. اما می توان گفت این تنها خلاقیت و نقطه ی مثبت این پوستر است. مهم ترین رسالت هر پوستری خبر رسان بودن آن برای مخاطب است، اتفاقی که خیلی ضعیف در این پوستر رخ داده. زمان و مکان برگزاری جشنواره آنقدر ریز و ناخواناست که باید با ذره بین دنبال آن گشت! فونت دست نویس به کار گرفته شده در این پوستر هم بیش از آنکه القای صمیمیت و راحتی کند نوعی شلختگی و بی نظمی را القا می کند. در مجموع به نظر میرسد باقری برای طراحی این پوستر زمان زیادی را اختصاص نداده و یک ایده ی خوب و نو را با اجرایی ضعیف به هدر داده است.

علی باقری در هنرستان نقاشی خوانده و در دانشگاه گرافیک و عکاسی را ادامه داده است. وی در کنار کار اصلیش که عکاسی فیلم است به طراحی پوستر هم می پردازد. آخرین پوسترهایی که او طراحی کرده برای آثاری چون شیار 143، “آتلان”، “من می خوام شاه بشم” و “اشیاء از آنچه در آینه می بیمید به شما نزدیک ترند” بوده است.

اتفاقی تلخ و غم انگیز در قلب تهران رخ داد. ساختمان پلاسکو، اولین ساختمان مرتفع و مدرن ایران در آتش سوخت و بعد از چند ساعت این ساختمان ۵۴ ساله فرو ریخت. در این حادثه آتش نشانان دلیر به کمک مردم شتافتند و حدود بیست نفر از این شیرمردان و تعدادی از مردم، در زیر آوار محبوس شدند. تا زمان نگارش این متن سه تن از این عزیزان آتش نشان شهید شده اند و عملیات تفحص برای یافتن سایرین ادامه دارد.

هنرمندان این بار هم مثل بسیاری از مواقع مشابه، فارغ از تفاوت های فکری شان، خیلی سریع دست به کار شدند و پوستر ها و تصویر سازی هایی به یاد این عزیزان طراحی کردند. پوسترها با محوریت دو مسئله است، دسته ای به خود حادثه و عزیزان آتش نشان پرداخته و دسته ی دیگر به حواشی این اتفاق و حضور گسترده ی مردم موبایل به دست، که امداد رسانی را با مشکلاتی رو به رو کردند.

از مجموعه هایی که پوسترها و تصویر سازی هایی را طراحی و به سرعت در فضای مجازی منتشر کردند  می توان از خانه طراحان انقلاب اسلامی، مجموعه ی خیمه و آتلیه ی سه در چهار نام برد. تعدادی دیگر از هنرمندان متعهد و نوع دوست نیز آثاری خلق و در صفحاتشان منتشر کرده اند. فاطمه متاله، امین دریانورد، مجید خسرو انجم و افروز قلی زاده از جمله ی این هنرمندانند. حسن روح الامین نیز اثر نقاشی دیجیتالی ایی را با همین موضوع بر روی صفحه ی شخصی اش به نمایش درآورده.

مجموعه ی خط، ضمن عرض تسلیت و طلب غفران و رحمت برای شهدای بزرگوار این حادثه، و صبر و اجر برای خانواده های داغدار، امیدوار است عزیزان محبوس در صحت  و سلامت از زیر آوار نجات پیدا کنند.

آبان و آذر امسال نمایشگاهی با عنوان «۱۰۰۱ بشقاب زیر لعابی» به همت آزاده شولی –هنرمند سرامیست- در گالری شیرین برگزار شد. در این نمایشگاه 250 اثر از هنرمندان رشته‌های مختلف هم‌چون سرامیک، عکاسی، خوشنویسی و حتی سینما که با کار طراحی و نقاشی آشنا بودند به نمایش درآمد.

این‌بار هنرمند سرامیست، آزاده شولی در اقدامی خلاق، زمینه‌ای را برای خلق اثر هنری توسط هنرمندان سایر رشته‌ها به وجود آورده و ظروف سرامیکی خود را به عنوان بستری برای نقاشی‌های متفاوت هنرمندان قرار داده است. 

در توضیح روند شکل‌گیری آثار این چنین اشاره شده که تعدادی از بشقاب‌های سفالی به همراه وسایل نقاشی در اختیار هنرمندان قرار گرفته و از آن‌ها خواسته شده تا در مدت ۱۵ روز بشقاب‌ها را نقاشی کنند. کنار هم قرار گرفتن اسامی نام آشنایی چون پرویز تناولی، داوود رشیدی، عباس اکبری، بهرام زند، ابراهیم حقیقی، مرضیه برومند، عبدالله اسکندری و سایر هنرمندانی که تک اثر نقاشی‌شان بر روی بشقاب‌های آزاده شولی در این نمایشگاه به نمایش در آمده، استقبال خوب مخاطبین را در پی داشته و قرار است پس اتمام نمایش آثار در گالری شیرین، این نمایشگاه در گالری های اعتماد، هما و آریا نیز در معرض دید هنر دوستان و هنرمندان قرار گیرد. گفتنی است سود حاصل از نمایشگاه «هزار و یک بشقاب زیرلعابی» به خیریه اختصاص یافته است.