نشریه خط

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

پیش ‌نهاد ویژه

توسط زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷

در آستانۀ جام‌جهانی فوتبال ۲۰۱۸، خانه طراحان انقلاب اسلامی با راه اندازی کمپین «با هم قهرمانیم» مجموعه پوسترهایی را با همین عنوان و با شعار «یک ملت، یک ضربان» طراحی و اجرا نموده و در سطح شهر به اکران در آورده است. هدف از راه اندازی این کمپین حمایت از تیم ملی فوتبال ایران و تأکید بر وحدت و انسجام ملی به عنوان یک عنصر پیشبرندۀ مهم است، که حاصل آن پیشرفت و پیروزی ایران و ایرانی در تمامی عرصه‌های ورزشی و غیر ورزشی می‌باشد. گفتنی است این روزها تعدادی از این آثار بر فراز بزرگ‌ترین دیوارنگارۀ کشور در میدان حضرت ولی‌عصر‌(عج) نیز به نمایش درآمده‌اند، تا بیش از پیش حال و هوای فوتبال را با چاشنی وحدت و همدلی همراه سازند. 

محمدرضا دوست محمدی، محمد شکیبا، سینا رعیت‌دوست، محمود آراسته‌نسب و محمد تقی‌پور از جمله طراحان و عوامل ساخت پوسترهای «با هم قهرمانیم» می‌باشند.

مینا مختارزاده ؛ ۲ مرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۰ خرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷
زهره حاضری ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷

۱۱۵ مطلب با موضوع «سینما و انیمیشن» ثبت شده است

دخترک آت آشغالی / محمد زارع

تاریخ نشر : يكشنبه / ۵ مهر ۱۳۹۴

«بحث انسان، چرایی وجود است. این‌که چگونه باید زندگی کند، همیشه مورد توجه من بوده است؛ این مسئله که انسان عصر حاضر در انبوه شلوغی‌هایی زمانه، چه مسیری برای زندگی انتخاب می‌کند؟ آیا این مسیر واقعاً حاصل تصمیم وی و اراده‌اش است یا خیر؟»

این جملات بن­مایه فکری ساخت پویانمایی عروسکی دخترک آت آشغالی از زبان خالق اثر محمد زارع است. توجه به این پشتوانه نظری از آنجا مهم است که می تواند معیاری برای ارزیابی و فهم درست کار قرار گیرد. اینکه چرا یک جوان مسلمان ایرانی فلسفه وجود خود را در شعر هنرمند نهیلیستی چون تیم برتون می جوید بحث مهمی است که در اینجا قصد پرداختن به آن را نداریم.

 استفاده از تکنیک استاپ موشن، فضاسازی گروتسک گونه، طراحی کاراکتر ملهم از آثار تیم برتون و بازی با نقطه دید مخاطب و فاصله گذاری از این طریق، همه و همه دست به دست هم می دهد تا دنیای سراسر ناامیدی شخصیت های تنهای تیم برتونی خود را به بهترین شکل نشان دهند.

دلیل جوایز پرتعدادی که از جشنواره های داخلی و خارجی به این اثر تعلق میگیرد نیز تا حد زیادی مرهون این کپی سازی ماهرانه از دنیای داستان های تیم برتون است. تغییر زاویه دوربین و نشان دادن میزی که دکور کار روی آن قرار دارد از دید یک دوربین مخفی و حرکت شبانه دخترک آت و آشغالی کنایه ای از نگاهی خاص به خلقت و تقدیر است که در فضای فرمی اثر جذاب و خلاقانه به نظر می رسد و همین خلاقانه بودن نقطه ای است که بسیاری از داوران داخلی را در ارزش هنری این اثر به اشتباه انداخته  و آن را لایق جایزه دانسته اند. شاید کارگردان اثر بتواند در استفاده از تکنیک  استاپ موشن نمره قابل قبولی بگیرد اما آنچه که کارگردان از آن غفلت کرده، بضاعت اندکی است که داستان فیلم برای بیان اندیشه های شبه فلسفی اش داشته است. همین امر هم موجب می شود دخترک آت آشغالی در سطح یک اثر هنری معمولی باقی بماند.

۲ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۵ مهر ۹۴ ، ۱۲:۵۱
قاسم اکبری

موشن گرافیک «یادتونه» / خانه طراحان انقلاب

تاریخ نشر : چهارشنبه / ۱ مهر ۱۳۹۴

چند ساعت بعد از توافق وین بود که اوباما طی مصاحبه‌‌ای ادعا کرد، آمریکا قادر است، توان نظامی ایران را خیلی سریع از بین ببرد! اما خبر نداشت که با همین جمله ساده کار خودش را تمام کرده و به سوژه اول جوانان انقلابی خانه طراحان بدل شده است.

به طوری‌که در ۱۱ شهریور ماه، موشن گرافیک «یادتونه» بر روی سایت خانه طراحان انقلاب قرار گرفت و همزمان پخش تلویزیونی آن نیز آغاز شد. بخش مهمی از این اثر را تصاویر مستند آرشیوی تشکیل می‌دهند؛ به شکلی که کار جنبه استناد گونه یافته و جای هیچ شک و شبه‌ای را باقی نگذاشته است. 

با توجه به این‌ که ذات موشن گرافیک روایتگری است، می‌توان سخت‌ترین و پیچیده‌ترین مسائل را نیز خیلی ساده و با چاشنی گرافیک، حرکت و صدا، به مخاطب انتقال داد. در این اثر تصویرسازی‌ها حالتی کلاژگونه دارند و همواره دستی پیش می‌آید و بریده‌ تصاویر مختلف را در صفحه قرار می‌دهد. همراه شدن این تصویرسازی‌های ساده و سر راست همراه با صدای طنازانه امیر جوشقانی، باعث شده تا مطالب سیاسی نهفته در کار به راحتی برای مخاطب قابل فهم شود. 

این اثر در ۴ دقیقه و ۲۰ ثانیه، تنها گوشه‌ای از قدرت نظامی ایران را در برخوردهای مستقیم با نیرو‌ی ارتش آمریکا به تصویر کشیده و یادآور تعدادی از ضربه های مهلکی است که نیروی نظامی ایران، در سال های اخیر به هیمنه آمریکا وارد آورده است. 

۰ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۰۱ مهر ۹۴ ، ۱۲:۴۹
زهرا اردکانی

صحنه آرایی خندوانه / بهراد جوانبخت و پیمان قانع

تاریخ نشر : پنجشنبه / ۲۶ شهریور ۱۳۹۴

خندوانه، عنوان برنامه تلویزیونی است که این شب ها از شبکه نسیم پخش می شود. هدف اصلی این برنامه، ضمن ایجاد حال و هوایی شاد و مفرح، آن است تا با انتزاعی از قاچ هندوانه، خنده و حال خوب را از طریق نمادپردازی، به مردم یادآور شود. یکی از تأثیرگذارترین عوامل در ایجاد چنین حال و هوایی، طراحی صحنه ی این مجموعه ی تلویزیونی است. آنچه که در صحنه آرایی آن، شاخص به نظر می رسد، را می توان در دو مورد بیان کرد:
فضایی به عنوان فضای پشت دوربین تعریف نشده؛ به گونه ای که حتی تصویر برداران هم در میان تماشاچیان و کمدین ها قرار می گیرند و این عامل، موجب شده ضمن بهره مندی حداکثری از فضای موجود، ساختاری دایره ای شکل در فضای صحنه تعریف شود. در این ساختار فضایی، نیمکت های تماشاچیان به شکل نیم دایره، حول سکوی اجرای خنداننده (کمدین)، حلقه زده و سبب شده حس راحتی و گرمی فضا، مابین مجری و تماشاچی دو چندان شود.
. قابلیت متحرک بودن بخش هایی از صحنه که توسط پیمان قانع و تیم او طراحی و اجرا شده؛ در ایجاد حال و هوایی فانتزی با نماهایی متفاوت، مؤثر بوده است. یکی از این بخش های تأثیرگذار، سن متحرک سه وجهی است که بزرگ ترین وجه آن به بخش ویژه ی گفت و گوی آقای جوان(مجری و کارگردان) و مهمان برنامه اختصاص دارد.
در مجموع، طراحی صحنه برنامه خندوانه، در مقایسه با سایر برنامه های تلویزیون، نمره ی قبولی دریافت می کند. چراکه اغلب طرح های انجام شده، بی ارتباط با موضوع، هدف و منطق برنامه هستند و تقریباً هیچ سنخیتی با محتوای برنامه ندارد. پر واضح است، در شرایطی که طراحی انجام شده، همسو با حال و هوا و محتوای برنامه نباشد، ضمن ایجاد سردرگمی در مخاطب، برنامه را به ابتذال کشانده، و گاهی حتی کار به جایی می رسد که دکور برنامه، هویت مستقلی از آن چه که در برنامه اتفاق می افتد، پیدا می کند.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۶ شهریور ۹۴ ، ۱۱:۱۲
محدثه آهنی امینه

انیمیشن ۴ فصلی پیامبران / وحید هماتاش

تاریخ نشر : چهارشنبه / ۲۵ شهریور ۱۳۹۴

مدتی است که فصل اول انیمیشن «پیامبران» به کارگردانی وحید هماتاش و تهیه کنندگی صادق کریمیان از شبکه دو سیما پخش می‌شود. این اثر با کیفیت تصویربرداری فول‌تری‌دی ساخته و با موشن‌کپچر گرفته شده، و برای اولین بار است که در یک انیمیشن ایرانی حرکت لباس‌ها به طور طبیعی روی بدن بازیگران قرار گرفته است. اما ضعف در شخصیت پردازی و طراحی فضا سبب شده تا دستاوردهای مهم به‌کار رفته در فصل اول این مجموعه چهار فصلی، آن‌طور که باید دیده نشوند به‌طوری‌که مخاطب را برای دنبال کردن ادامه فصول ترغیب نمی‌نماید.

چرا که تصویرسازی‌های خشن و زمخت اثر در کنار شخصیت‌پردازی‌های ضعیف آن باعث شده تا چهره‌ای بدوی از پیامبران نشان‌ داده شود و عدم رعایت تناسبات زن و مرد حالتی کاریکاتور گونه به آن‌ها بخشیده است. در این بین پرداخت فضا و لوکیشن نیز آن‌قدر ساده و کم کار است که چنگی به دل نمی‌زند. 

این در حالی است که تا به‌ حال آثار متعددی در دنیا با موضوع زندگی پیامبران ساخته شده، با این تفاوت که همگی آثار براساس کتب عهد عتیق تولید شده‌اند. در واقع حامیان صهیونیستی چنین آثاری می‌کوشند در طی یک برنامه‌ریزی هدفمند و طولانی مدت چهره‌ای متفاوت و خودساخته از پیامبران الهی را در ذهن مردم جهان بسازند تا با خدشه‌دار کردن چهره‌ پیام‌آوران دین، اصل دین را نیز به زیر سوال ببرند. از همین جهت پرداختن به چنین موضوعاتی در ایران نیازمند یک درام منسجم و قوی همراه با تولیدی حرفه‌ای است تا اثر ساخته شده بتواند، این نوع نگاه را که برگرفته از آیات و روایات معتبر اسلامی‌است، به بهترین شکل ممکن به مخاطب خود منتقل کند. 

از آن‌جا که این مجموعه علاوه بر داخل برای کشورهای عرب و ترک‌ زبان نیز پخش خواهد شد؛ این مسئله بر اهمیت آن می‌افزاید. زیرا صرفاً ساخت یک اثر دینی مهم نیست بلکه نحوه اجرا و کیفیت ساخت آن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که این آثار در مقام سفیران فرهنگی می‌توانند، بخش مهمی از تصورات مردم نسبت به ادیان الهی را شکل دهند. 

۲ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۵ شهریور ۹۴ ، ۱۸:۰۳
زهرا اردکانی

آنچه دادیم،آنچه گرفتیم / استودیو فریم

تاریخ نشر : چهارشنبه / ۱۸ شهریور ۱۳۹۴

موشن گرافیک "آنچه دادیم،آنچه گرفتیم" کاری از استودیو فریم، ازهمان ابتدای بیان عنوان توسط گوینده ، با پوزخندی موضع خود را نسبت به پدیده مذاکرات هسته ای روشن می کند. عملی که ممکن است باعث شود مخاطب نتواند بصورت خنثی با زاویه ورود و نوع نگاه این اثر ارتباط بر قرار کند.

یکی از چالش های اصلی این اثر این است که مخاطب تقریبا نمی داند باید به کدام قسمت قاب توجه کند. همانطور که از عنوان اثرهم بر می آید، تمایل به قیاس امری ناگزیر است و همین امر گاهی باعث چند تکه شدن کادر می شود. دربرخی بخش ها عملا قسمتی از قاب از دور خارج می شود و در بخش هایی نیز چشم مستاصل از حجم انبوه پراکندگی عناصر تصویری، ترجیح می دهد خیره به نقطه ای دلخواه، فقط به متن گوینده توجه کند.این مساله در چیدمان و لی اوت اطلاعات هم بروز کرده است. بعضا متن ها با وجود مانایی زیاد در تصویر، عملا ناخوانا هستند.

آنچه دادیم آنچه گرفتیم در تصویر سازی خوب و تقریبا قوی ظاهر شده است. در انیمیت عناصر و اشیا نیز. اما مساله اساسی دفن مخاطب زیر خروار اطلاعاتی است که از گوشه و کنار قاب پمپاژ می شود. قبل تر در نقد موشن های دیوار کاغذی به بحران بمباران اطلاعات اشاره شد. مساله ای که می تواند در همان ابتدا و قبل از مصور شدن اثر، بساط نابودی آن را در نقطه صفر فراهم کند. انبوه اطلاعات باعث شده  نکات مثبت این کار کمتر به چشم بیاید و صرفا بصورت جزئی و از حیث تکنیکی قابل تحسین باشند.چیزی که برای مخاطب عام وجه ناچیزی دارد.

ورای نقد تصویری به نظر می آید افق پیش رو و چالش اصلی برای فعالان موشن گرافیک ، جراحی کار در مرحله سناریو است. قطعا سناریوی مریض روی میز اجرا تبدیل به یک قهرمان نخواهد شد. جلوی فاجعه را باید از نقطه شروع یعنی از متن گرفت.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۸ شهریور ۹۴ ، ۱۱:۱۳
صادق لطفی زاده

چرا امشب

تاریخ نشر : يكشنبه / ۱۵ شهریور ۱۳۹۴

خلاقیت موهبتی است که همه از آن بهره‌مند اند، اما بعضی‌ها بیشتر و بهتر از آن بهره می‌گیرند و بعضی‌ها نیز کمتر به سراغ می‌روند . مثلا در طراحی صحنه و دکور قریب به اتفاق برنامه‌های رسانه ملی، که این روزها تکراری و بی‌هدف شده‌اند، جای خالی خلاقیت‌ بدجور به چشم می‌آید.

ضعیف بودن و عدم خلاقیت یک مسئله است و تقلید را به جای خلاقیت، به خورد عوام دادن، مسئله ای دیگر. مسئله‌ای که در طراحی دکور خیره کننده برنامه «امشب» به تهیه کنندگی محمدرضا ماندگاران و با اجرای علی ضیا، به وضوح دیده شد. جای تعجب اینجا است که برنامه‌ای با هدف سبک زندگی ایرانی اسلامی، در طراحی صحنه خود به جای ایجاد سبکی همخوان با موضوع برنامه به سراغ تقلید از کنسرت غربی اَدل خواننده بریتانیایی رفته است. کپی‌برداری این‌چنین صریح و غیر حرفه‌ای آن ‌هم از امیرحسین میرطالب که پیش‌تر طراحی دکور برنامه‌های مطرحی چون «نود» و «مناظره» را بر عهده داشته، بعید و غیر قابل توجیه می‌نماید.

هرچند این تقلید بزرگ با انکار عوامل سازنده برنامه همراه بود اما بعد از مدتی چیدمان آباژورها عوض شد، به‌طوری‌که بعد‌تر نیز به گلدان تغییر کاربری دادند؛ البته این اتفاق سبب خیر شد، تا سطح سلیقه و دقت مردم افزایش یابد و توقع‌شان از سازندگان برنامه‌ها بالاتر برود. ولی این موضوع کار طراحان صحنه و سایر عوامل مرتبط را نیز سخت‌تر کرد، چون حالا باید در کپی‌کاری‌های خود نیز خلاقیت به خرج دهند تا دست‌شان این‌قدر راحت در برابر مخاطب رو نشود.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۵ شهریور ۹۴ ، ۱۷:۵۳
زهرا اردکانی

کتاب دستور زبان نما / روی تامپسون

تاریخ نشر : يكشنبه / ۱۵ شهریور ۱۳۹۴

« نمای سه رخ از پشت باید حالا برای بیشتر شما آشنا باشد. اگر از آن در نماهای بسته استفاده کنید، بیشتر شبیه نمایی می شود که آن را نمای از روی شانه(OTS) می نامند. دوربین از روی شانه بازیگر اصلی نگاه می کند و نقطه دید آن شبیه نقطه دید بازیگر است. دوربین (وبنابراین مخاطب) مستقیما همان چیزی می بیند که بازیگر می بیند. گرچه صورت بازیگر دیده نمی شود و از این رو از این زاویه نمی دانیم چه احساس یا فکری دارد، اما چون مخاطب از نقطه دید او شخصیت وارد نما شده است، ترغیب می شود به شکلی مستقیم تر به جای شخصیت فکر و احساس کند. این نوع نما را یک جورهایی می توان نمای عینی – ذهنی نامید، جایی که از زاویه ای معمولا خنثی یک نقطه ممتاز به دست می آورید.»
یکی از نکات مثبت کتاب به روز بودن مطالب بخصوص در رابطه با نماهاست. توضیح یکی از انواع نماهایی که در سینمای جدید بیشتر از سینمای کلاسیک مورد استفاده قرار می گیرند، در پاراگراف فوق آمده است. کتاب دستور زبان نما یکی از جدیدترین کتاب های آموزشی حوزه سینماست که در سال گذشته توسط اتشارات ساقی و با ترجمه محمد گذرآبادی به چاپ رسید.

 

۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۵ شهریور ۹۴ ، ۱۷:۵۰
قاسم اکبری
زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۸ اسفند ۱۳۹۶
کلثوم پیامنی ؛ ۱۹ آبان ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۱۱ مهر ۱۳۹۶
زهرا اردکانی ؛ ۵ مهر ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۲۰ شهریور ۱۳۹۶
درباره خط
چگونه با خط هم‌کاری کنیم؟
دوستان خط
تماس با خط
طراح قالب : گلبرگ دانلود