نشریه خط

خشک‌سالی و روزهای سخت، زندگی را بر ریان و خانواده‌اش سخت کرده است. از این رو ریان دل از خانه و خانواده می‌بُرد و با دوست قدیمی‌اش هرمز دست به تجارت می‌‌زند و راهی مرو می‌شود، و این راه پر پیچ و خم مقدمه‌ اتفاقاتی که داستان انیمیشن «در مسیر باران» را شکل می‌دهد.

این انیمیشن سینمایی با سفارش موسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی و به مدت هشتاد دقیقه، توسط گروهی متخصص بالغ بر صد نفر، با تکنیک موشن کپچر و با استفاده از نرم‌افزارهای Maya ،Zbrush ،Marri ،D3 Coat  در طی دو سال و نیم تولید گشته و آخرین مراحل ساخت و دوبله را پشت سر گذاشته است. 

تهیه‌کنندگی این اثر را مریم چوپان‌زاده بر عهده دارد و حامد کاتبی نیز آن را بر اساس داستانی از سعدی تشکری و مهدی سیم‌ریز کارگردانی نموده، که روایتی از هجرت حضرت رضا(ع) از مدینه تا مرو است. گفتنی است امین زندگانی، رحیم نوروزی، محمد شیرخانلو و محمد جهانپا از جمله صدا پیشگان اصلی انیمیشن سینمایی «در مسیر باران» هستند که طراحی شخصیت‌ها نیز براساس آنان پردازش یافته است.

در آخرین روزهای شهریور ماه از پوستر جدید انیمیشن سینمایی «شاهزاده روم» رونمایی شد؛ این در حالی بود که اکران آن از ۱۳ آبان ماه و همزمان با روز دانش آموز در گروه آزاد آغاز  گردید. این انیمیشن پس از حضور چشمگیر خود در سی و سومین جشنواره بین المللی فیلم فجر و کسب دو لوح تقدیر ویژه، در کشورهایی چون لبنان، عراق، ساحل عاج و کویت نیز اکران گردید و با بازخوردهای خوبی رو به رو شد، آن چنان که توانست در رقابت با محصولات فرهنگی غربی، رتبه پنجم فروش را در دوره اکران خود در لبنان به دست بیاورد. 

از آنجا که گروه تولید در صدد اند تا اثرشان اکرانی به رسم انیمیشن‌های بین المللی داشته باشد، نخستین پوستر تبلیغاتی‌شان را شبیه به آثار انیمیشنی و تولیدات حوزه سرگرمی طراحی کرده‌اند. البته قرار است با توجه به گروه متنوع مخاطبان، از پوسترهای دیگر این اثر در زمان‌های تعیین شده نزدیک به اکران رونمایی شود.

نخستین پوستر شاهزاده روم اثری فاخر بود که توسط مسعود نجابتی و به سبک و سیاق شیشه نگاری‌های کلیسایی قرون وسطی طراحی شده بود. البته با توجه به فضای روحانی و نمادین پوستر، این اثر بیشتر مناسب حضور در جشنواره‌ها و متناسب ارتباط با مخاطبان بزرگسال بود، چرا که با توجه به عدم شناخت و درک کودکان از پیشینه تصویری این پوستر، باید اثری دیگر جهت جذب کودکان امروزی طراحی می‌شد. 

با توجه به خط داستانی شاهزاده روم، نوع رنگ بندی و طراحی لوگو پوستر تبلیغاتی این اثر حال و هوایی دخترانه به خود گرفته است. هادی محمدیان فارغ التحصیل رشته گرافیک و کارگردان این انیمیشن سینمایی است که طراحی پوستر تبلیغاتی و لوگوی شاهزاده روم را هم به عهده دارد. این اثر به تهیه کنندگی حامد جعفری، محصول گروه «هنر پویا» کنسرسیوم مشترک موسسات «سلوک افلاکیان» و «هفت سنگ» است. همچنین این انیمیشن سینمایی دارای دو سایت مجزا است که یکی به زبان فارسی و برای مخاطبان داخلی و دیگری به دو زبان عربی و انگلیسی ویژه مخاطبان بین المللی طراحی شده و علاقه‌مندان حوزه کودک و انیمیشن می‌توانند فیلم‌ها، تصاویر و بلیط نمایش این فیلم را از طریق سایت اصلی «شاهزاده روم» تهیه کنند.

مدتی است که فصل اول انیمیشن «پیامبران» به کارگردانی وحید هماتاش و تهیه کنندگی صادق کریمیان از شبکه دو سیما پخش می‌شود. این اثر با کیفیت تصویربرداری فول‌تری‌دی ساخته و با موشن‌کپچر گرفته شده، و برای اولین بار است که در یک انیمیشن ایرانی حرکت لباس‌ها به طور طبیعی روی بدن بازیگران قرار گرفته است. اما ضعف در شخصیت پردازی و طراحی فضا سبب شده تا دستاوردهای مهم به‌کار رفته در فصل اول این مجموعه چهار فصلی، آن‌طور که باید دیده نشوند به‌طوری‌که مخاطب را برای دنبال کردن ادامه فصول ترغیب نمی‌نماید.

چرا که تصویرسازی‌های خشن و زمخت اثر در کنار شخصیت‌پردازی‌های ضعیف آن باعث شده تا چهره‌ای بدوی از پیامبران نشان‌ داده شود و عدم رعایت تناسبات زن و مرد حالتی کاریکاتور گونه به آن‌ها بخشیده است. در این بین پرداخت فضا و لوکیشن نیز آن‌قدر ساده و کم کار است که چنگی به دل نمی‌زند. 

این در حالی است که تا به‌ حال آثار متعددی در دنیا با موضوع زندگی پیامبران ساخته شده، با این تفاوت که همگی آثار براساس کتب عهد عتیق تولید شده‌اند. در واقع حامیان صهیونیستی چنین آثاری می‌کوشند در طی یک برنامه‌ریزی هدفمند و طولانی مدت چهره‌ای متفاوت و خودساخته از پیامبران الهی را در ذهن مردم جهان بسازند تا با خدشه‌دار کردن چهره‌ پیام‌آوران دین، اصل دین را نیز به زیر سوال ببرند. از همین جهت پرداختن به چنین موضوعاتی در ایران نیازمند یک درام منسجم و قوی همراه با تولیدی حرفه‌ای است تا اثر ساخته شده بتواند، این نوع نگاه را که برگرفته از آیات و روایات معتبر اسلامی‌است، به بهترین شکل ممکن به مخاطب خود منتقل کند. 

از آن‌جا که این مجموعه علاوه بر داخل برای کشورهای عرب و ترک‌ زبان نیز پخش خواهد شد؛ این مسئله بر اهمیت آن می‌افزاید. زیرا صرفاً ساخت یک اثر دینی مهم نیست بلکه نحوه اجرا و کیفیت ساخت آن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که این آثار در مقام سفیران فرهنگی می‌توانند، بخش مهمی از تصورات مردم نسبت به ادیان الهی را شکل دهند. 

دم جنبونک ها نام یک انیمیشن کوتاه است که به تازگی توسط خانه پویانمایی انقلاب اسلامی و استدیو انیمیشن توکا ساخته شده. قسمت اعظم این انیمیشن 25 دقیقه ای در یک خانه و حول گفتگوی یک زوج می گذرد. البته کارگردانی خوب و چرخش های به موقع فیلمنامه، ریتم و کشش خوبی در داستان ایجاد کرده که باعث شده با وجود یک لوکشین ثابت فضا کسل کننده نباشد. دیالوگ ها تقریباً در کل داستان خوب هستند، به استثناء صداگذاری و دوبله که گاهی به خوبی اجرا نشده و با انیمیت و اغراق های انیمیشن همیشه سازگار نیستند. 

قوت متحرک سازی و هماهنگی گفتار شخصیت ها با صدا از اولین چیزهایی است که در این انیمیشن جلب نظر می کند. انیمیت هایی که هم به لحاظ بازیگری و هم به لحاظ اجرا در اکثر مواقع خوب هستند. تنها مورد تأسف برانگیز در این زمینه آناتومی ضعیف کاراکترهاست و جای این سوال باقی است که با وجود طراحی خوب چهره شخصیت ها و اغراق های به جا، چرا تناسبات همچنان ضعیف هستند؟ 

لَختی و جنسیت لباس ها نیز هنوز به خوبی از آب درنیامده که البته مسأله ای تکنیکی است و شاید نباید به خاطرش به سازندگان سخت گرفت.

به هر حال بسیاری از جزئیاتی که در سایر انیمیشن های ایرانی رعایت نمی شود در اینجا رعایت شده و کلیت خوشایندی را برای چشم مخاطب فراهم کرده است. اما در انتها سوالی که ایجاد می شود این است که با توجه به تعداد محدود کاراکترها و لوکیشن، چرا این فیلمنامه به صورت فیلم زنده ساخته نشده و به عبارتی انیمیشن بودن آن چه کمکی به بیان قصه کرده است؟ 

"بروجرد"، پایتخت انیمیشن ایران، این روزها به استقبال رستم و سهراب رفته است.  شروع ساخت انیمیشن رستم و سهراب توسط "برادران دالوند" به روش سه بعدی یا چند ضلعی که یکی از روش های قابل قبول مدلسازی در سطح جهان است؛ در "استدیو آریا صنعت تخیل" از سال 1387 آغاز شد. داریوش، کیانوش و فرزاد دالوند که انیمیشن سازی خود را در سال 1375 به صورت کسب و کار خانگی شروع کردند؛ به همراه حدود 100 هنرمند متخصص دیگر، داستان قهرمانان شاهنامه را در محیط های نرم افزاری همچون "مایا"، "مکس"، "فتوشاپ" ، "افتر افکت" و … اجرا کرده اند. به کارگیری تیم متخصص ، داستان حماسی و کاملا ایرانی رستم و سهراب و تکنیک مدلسازی آن که امروزه یکی از جذاب ترین تکنیک ها در سطح جهان است، توانسته با آثار انیمیشن پر قدرت دنیا رقابت کند. تکنیک حرفه ای و کارگردانی انیمیشن قطعا به استاندارد های جهانی نزدیک بوده است که شرکت های توزیع انیمیشن در جشنواره کن خواستار خرید امتیاز آن شده اند و همچنین "انیمیشن مگزین" یکی از نشریه های معروف در حوزه انیمیشن آن را با عنوان "حماسه پارسی" خطاب کرده است. 

تولیدات انیمیشن در  سالهای اخیر نشان داده است که ایران استعداد بالقوه ای در زمینه ساخت و اجرای حرفه ای تکنیک ها دارد که پیشرفت در این عرصه همت مضاعف هنرمندان و مسئولین فرهنگی را می طلبد.