نشریه خط

این اثر یکی از آثار ارائه شده به مسابقۀ طرح و ساخت جدارۀ گذر قوام‌الدین‌شیرازی است که توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان استان فارس در سال 95 برگزار شده. اثر برگزیدۀ این مسابقۀ هنر مفهمومی که مکان اجرای آن در باغ عفیف آباد شیراز قرار دارد، طرحی بود که توسط دفتر معماری اشعری طراحی و اجرا شده‌است. چند نکته دربارۀ این اثر قابل توجه است. یکی معنایی است که اثر برای القای آن به مخاطب خلق شده ‌است. «درنگ» ایده‌ای است که قرار است امکانات معمارانه را به‌کارگیرد تا مخاطب را لحظه‌ای به فکر فرو برد . موضوع انتخاب شده توسط گروه برگزیده، موضوع مهمی است از این نظر که امروزه به دلیل افزایش مشغله‌ها و به تبع آن بالا رفتن تشویش و سرعت در انجام کارها، انسان‌ها زمان کمتری برای خلوت خودشان پیدا می‌کنند.

اما این اثر چقدر در انتقال مفهوم درنگ موفق بوده‌است؟ این پرسشی است که غالباً در مواجهه با کارهای مفهومی برای مخاطبان مطرح است. 

ایدۀ اجرا شده در این اثر به گونه‌ای است که آن را تبدیل به فضایی نوربان شده، کرده‌است که توجه مخاطب را به بالا جلب می‌کند تا برای لحظه‌ای از حرکت بازایستد و لذت حضور در فضایی متفاوت و تجربه‌ای بدیع را کسب کنند. شاید منظور از درنگ همین لحظه باشد که مخاطب را برای لحظه‌ای از روزمرگی‌اش باز دارد و به فکر فرو برد. فکر به آسمان و فکر به تک شعله‌هایی از نور که بر روی قسمت‌های تاریک دیوارهای آجری نمایان شده است. 

اما از نظر رسالتی که اثر در بیان معمارانۀ خود به دوش داشته، می‌توان گفت جذابیت اجرایی طرح قابل توجه است؛ به عنوان مثال انتخاب رنگ آجرها و نحوۀ چیدمان آنها و قرارگرفتن آینه بر روی آنها بر ایجاد تمرکز در فضا کمک کرده است. اما از نظر ظرافت‌های اجرایی و تمیزی کار، نقص‌هایی وجود دارد که نقاط قوت دیگر را متأثر از خود می‌کند.   

جهانگیر ارجمند متولد سال ۱۳۰۱ خورشیدی و از جمله مجسمه‌سازان خوآموختۀ این مرز و بوم است، که همواره کوشید تاریخ فرهنگی، اجتماعی و سیاسی سرزمینش را در قالب تندیس‌های مینیاتوریش جاودانه سازد. آثار حجمی او همگی از ماده‌ای کم ارزش به نام یونولیت ساخته شده‌اند و عجب این‌جاست که تا پیش از او هیچ مجسمه‌ساز دیگری به سراغ این ماده نرفته بود و امروزه نیز کمتر کسی به سراغ آن می‌رود.

ارجمند اگر چه از کودکی به نقاشی علاقه داشت، اما از سن سی و چهار سالگی بدون طی مقدمات آکادمیک به مجسمه‌سازی روی آورد. ابزار کار او همواره یک تیغ ریش‌تراش نیمه شده بود، که با دستان هنرمندانۀ او از این یونولیت‌های بی‌جان، چهره‌هایی آشنا را بیرون می‌کشید. 

جهانگیر ارجمند ابتدا با تیغ ریش‌تراشی از دل یونولیت حجم کلی را بیرون می‌آورد، سپس با همان تیغ به ساخت جزئیات می‌پرداخت. پس از آن نیز به‌ وسیلۀ سمباده‌های نرم، روی صورت را با توجه به رنگ چهره، جورابِ زنانۀ نازک می‌چسباند و در نهایت صورت را گریم می‌کرد. هم چنین رنگ‌گذاری بر روی چهره، به وجود آوردن ابرو، مو، ریش و سبیل به وسیله پشم‌گوسفند خود‌رنگ و در مواردی موی انسان انجام می‌شد. دوخت و دوز لباس، کفش و کلاه نیز  همگی با دقت فراوان در انتخاب جنس و رنگ پارچه صورت می‌گرفت و در نهایت با دست دوخته می‌شد. 

استاد جهانگیر ارجمند یک سال پیش از ترک این دیار، در بهمن‌ ماه سال ۱۳۹۱ مجموعه مجسمه‌های مینیاتوری مردم‌شناسی‌اش را به باغ نگارستان دانشگاه تهران اهدا نمود و آثار ایشان پس از آماده‌سازی مکان مناسب برای نمایش و بازدید عموم، از تیرماه سال ۱۳۹۳ در معرض دید علاقه‌مندان به حوزۀ مجسمه‌سازی قرار گرفت. لازم به ذکر است که  دیگر آثار جهانگیر ارجمند هم‌چون مجموعه تندیس‌های مردم‌شناسی اقوام ایرانی توسط سفارت آلمان خریداری و به آن کشور منتقل شده و برخی از آثار ایشان نیز در آمریکا می‌باشد. هم‌چنین در موزه صنایع دستی ولنجک نیز تعدادی از تندیس‌های جهانگیر ارجمند نگهداری می‌گردد. 

توکل اسماعیلی، متولد ۱۳۰۲ در قزوین و بزرگ شدۀ محلۀ نازی‌آباد تهران می باشد، که بیشتر او را با نام «مش اسماعیل» می‌شناسند. مش اسماعیل هر چند کار خود را از سال ۱۳۴۲ به عنوان مستخدم در کارگاه مجسمه‌سازی دانشکدۀ هنرهای زیبا دانشگاه تهران آغاز کرد، اما دیری نگذشت که به واسطۀ ذوق هنری خود‌ و تجربیات دیداری‌ که در کارگاه مجسمه کسب کرده بود، توانست به هنرمندی خودآموخته بدل شود و آثار بدیع و نویی را در عرصه مجسمه‌سازی ایران خلق نماید. 

هرچند مش اسماعیل در سال‌های ابتدایی استخدام در دانشگاه، مجسمه‌های سفالی نیز می‌ساخت؛ اما عمده شهرت او به واسطه مجسمه های فلزی‌‌اش است. در واقع او از نخستین هنرمندان عرصۀ مجسمه‌سازی ایران است که آهن را جایگزین گِل رُس و سنگ کرد. مش اسماعیل در زمینۀ مجسمه‌های فلزی با مفتول، از تکه‌های ورق آهن و زائده‌های کار دیگران استفاده می کرد. او شیوه خاص خودش را داشت؛ به طوری‌که از بافت جوشکاری به خوبی استفاده می‌کرد و این بافت در کنار حالت ساده فرم‌هایش و تجسم ناخودآگاه او از پیکره‌ها، نشأت گرفته از ارتباط شفاهی او با هنرهای قدیمی ایران بود. 

آثار خلق شده توسط مش اسماعیل همواره برگرفته از مضامین عامیانه، اسطوره‌های آشنای ایرانی و کاراکترهای روزمره در زندگی اجتماعی اطرافش بود. حتی پس از پیروزی انقلاب نیز مش اسماعیل به واسطه حضور در جنگ تحمیلی، مجسمه‌هایی با موضوع خانواده شهدا، رزمندان، زنان جنگ زده و نمونه‌هایی از این دست ساخت که نشان‌گر ارتباط قوی او با فضای پیرامونش بود.

با این حال آثار مش اسماعیل همواره از سادگی خاصی برخوردار بودند؛ چرا که او هیچ‌گاه از قالب‌های متعارف موجود در هنر مجسمه‌سازی پیروی نکرد. علاقه و پشتکار شگفت‌انگیزش طی سالیان متمادی موجب شد تا آثارش از دهه ۱۳۵۰ با استقبال روبرو شوند و در کلکسیون‌های شخصی و گالری‌های معتبر داخلی و خارجی به نمایش در آیند. 

توکل اسماعیلی معروف به مش اسماعیل سراجام در هشتم آبان ماه سال ۱۳۷۳ و در سن هفتاد و یک سالگی چشم از جهان فروبست.

هفتمین هنر معاصر پرسبوک مانند دو دوره پیشین بر تمرکز و تاثیر علم بر هنر و نیاز زیست‌محیطی پایه‌ریزی شده‌است و هنرمندان خلاق نوگرا را دعوت به همکاری بر یک پروژه فضا‌محور می‌کند. مکان درنظر گرفته شده برای این پروژه کبوترخانه‌های اصفهان است. هدف این پروژه بازاندیشی اهمیت معماری و طراحی پایدار در مناطق خشک ایران و کمک به جلب توجه عموم مردم برای مرمت و احیای این بناها از طرف جامعه هنرمندان و معماران است. معماری داخلی کبوترخانه ها مانند سایر آثار معماری ایرانی هم از عملکرد وافر و هم از فرم زیبایی پیروی کرده است. متاسفانه این برخورد فکور با  اقلیم خشک ایران به مرور زمان از خاطره جمعی ما پاک شده است و بدین سان نیاز به یادآوری و احیای چنین شگردهایی در هنر و طراحی امروز به شدت محسوس است.

هنرمندان حیطه هنرهای تجسمی، فیلم‌سازی، هنر صدا، هنر نور، هنر الیاف، سفال و سرامیک و معماری می توانند حداکثر سه اثر برای شرکت در سالانه ارائه و تصاویر آثار (حداقل یک مگا پیکسل) را به همراه فرم ثبت نام (به دو زبان فارسی و انگلیسی)، عکس پرسنلی، سال و محل تولد، میزان تحصیلات و فهرست نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی به ایمیل دبیرخانه پرسبوک به نشانی persbook@gmail.com ارسال نمایند.

مهلت ارسال آثار ۲۵ تیر تا ۲۵ شهریور می‌باشد. نتایج مسابقه در تاریخ ۲۰ مهرماه اعلام شده و نمایشگاه و هنر مشارکتی در تاریخ ۱۰ تا ۲۰ آذرماه برگزار می‌شود. بخش جنبی جشنواره  کارگاه هنر محیطی در طبیعت می‌باشد. هنرمندان محترم می‌توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت فرم شرکت در مسابقه به سایت www.persbookart.com ، کانال تلگرام به آدرس @persbookart و کانال اینستاگرام به آدرس instagram.com/persbookart مراجعه نمایند. 

سال‌هاست که نام سال‌نو در پیوند با اقتصاد است؛ تا شاید تحرکی بیش‌تر به بخش‌های گوناگون حکومت داده شود و جامعه در قبال اصلی‌ترین مسائل اش هوشیار و فعال گردد. بی شک یکی از بهترین راه‌های تحقق و ایجاد همدلی و همراهی، در جهت تبدیل شدن گفتمان اقتصاد مقاومتی به گفتمانی همه‌گیر در میان اقشار مختلف مردم و ایجاد حس مسئولیت‌پذیری عمومی، بهره‌مندی از گیراترین، اصیل‌ترین و خالص‌ترین زبان‌ها یعنی زبان هنر است. از همین رو حوزۀ هنری خراسان شمالی امسال عنوان « همه مسئولیم» را برای هشتمین دوره از جشنواره سراسری کاریکاتور خود انتخاب نموده است.

 علاقه‌مندان جهت شرکت در هشتمین جشنواره سراسری کاریکاتور حوزه هنری خراسان شمالی می‌توانند آثار خود را در محورهای مبارزه با مفاسد اقتصادی، خرید و حمایت از کالای داخلی با کیفیت، مبارزه با قاچاق کالا، ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی، کارآفرینان، جوانان و نخبگان برای رونق تولید – اشتغال – اقتصاد، مبارزه با  واردات کالاهایی که در داخل به‌قدر کافی تولید می‌شود و سایر موضوعات مرتبط، تا ۲۰ مرداد ماه ۱۳۹۶ به آدرس cartoonhoze@gmail.com ارسال نمایند. هم‌چنین جهت کسب اطلاعات بیشتر و آگاهی از اخبار جشنواره نیز می‌توانند به وب سایت www.artbojnourd.ir  و www.cartoonmag.com مراجعه فرمایند.

جواهرات و زیورآلات که استفاده از آن‌ها قدمتی به‌اندازه‌ی عمر بشر دارد، در بسیاری از مواقع تنها جنبه‌ی تزیینی نداشته و انتقال‌دهنده‌ی فرهنگ و سنت هر جامعه است. با توجه به این نکته جایگاه منابع الهام هنرمندان در این صنایع اهمیتی دو چندان پیدا می کند. روی آوردن استادان و هنرجویان رشته جواهرسازی به خط و نقش ایرانی در سال‌های اخیر تحسین‌برانگیز است. با فراگیر شدن امکان آموختن تکنیک های ساخت در این رشته، دیگر مهارت در ساخت حرف اول را نمی‌زند و طراحی نقش مهم‌تری پیداکرده است. با وجود اینکه هنرمندان زیادی از فرم‌های ایرانی استفاده می‌کنند و رقابتی تنگاتنگ به وجود آمده است؛ ولی محصول نهاییِ هیچ‌کدام شبیه دیگری نیست و جایگاه نوآوری‌ها و خلاقیت‌های فکر جوان به‌خوبی در این طرح‌ها هویدا بوده و موجب خلق آثاری بدیع طی چندساله اخیر شده است.
مجموعه خانم تکتم فاضل و آقای بهرام دشتی با نام باغ ایرانی جزء مجموعه‌هایی است که با ترکیب متفاوتِ خط زیبای فارسی، نقوش سنتی ایرانی و هنر مدرن، موفق به خلق آثاری زیبا شده‌اند که مورد توجه هنرمندان بزرگ قرار گرفته است. نکته‌ی ویژه‌ی جواهرات این گروه سادگی قاب در کنار شلوغی طرح است. ترکیب تصویر و خط در این محصولات در کنار ابعاد متفاوت کار و استفاده از سنگ‌های تزیینی منطبق با طرح، باعث به وجود آمدن آثاری شاخص شده است. آثاری که با کیفیت بالای ساخت، توانسته به‌خوبی زیبایی و جذابیت هنر ایرانی را نشان دهد.

به مناسبت بیست و هشتمین سالگرد رحلت امام خمینی (ره)، نمایشگاه طراحی پوستر «نشانی آفتاب» با محوریت شخصیت بنیان‌گذار انقلاب اسلامی از ۹ خرداد ماه به طور همزمان در نگارخانه‌ ابوالفضل عالی حوزه هنری و دو گالری پاییز و میرمیران خانه هنرمندان ایران و همچنین موزۀ هنرهای معاصر فلسطین افتتاح گردید.

در این نمایشگاه ۴۰  پوستر از هنرمندانی چون، علیرضا پوراکبری، مهدی حاجی محمدی فریمانی، علیرضا حصارکی، محمد خزایی، محمدرضا دوست محمدی، یونس رجبی، سید حمید شریفی آل هاشم، محمدصابر شیخ رضایی، محمد صمدی، مجید قادری، احمد قلی زاده، حامد مغروری، مسعود نجابتی و حسین یوزباشی در معرض دید مخاطبان قرار گرفته است.

گفتنی است در این آثار سعی شده تا از منظری متفاوت به چهرۀ اثرگذار امام خمینی (ره) و عظمت او در جان و قلب ایرانیان پرداخته شود. از این رو با نگاهی به پوسترهای این نمایشگاه می‌توان فضایی آرام، بهاری و رنگارنگ را ترسیم نمود، که شاید تاحدی با تصور بعضی‌ها از امام با آن لحن قاطع و کوبنده‌ ایشان در برابر دشمنان متفاوت باشد.