نشریه خط

پس از حاشیه‌های فراوان بر سر لباس تیم ملی فوتبال، حال نوبت لباس ملی پوشان حاضر در المپیک ریو است. هرچند طراحی لباس برای کاروان ورزشی ایران در المپیک مسئله‌ی تازه‌ای نیست، اما این‌بار شدتِ ضعف طراحی و قدرت شبکه‌های مجازی سبب شدند تا حرف مردم به گوش مسئولین امر برسد، تا شاید کمی به مقوله هنر و البته طراحی به طور جدی‌تری نگاه شود. با نگاهی به لباس‌های طراحی شده برای کاروان‌های ورزشی سایر کشورها، به خوبی می‌توان دریافت که هنرمند تمام سعی خود را نموده تا در عین سادگی بیشترین ارتباط را میان مردم و ورزشکاران برقرار نماید، تا در این ارتباط بصری بتواند گوشه‌ای از فرهنگ و هویت کشور خود را به مخاطب القا کند. 

در این میان هرقدر آثار طراح اولیه لباس‌های کاروان ورزشی ایران، ساده، نچسب و بی ارتباط با فرهنگ ایران امروز بود، نمونه طرح‌های طراح جدید نیز به عنوان یک لباس رسمی، بیش از حد تجمل‌گرا و شلوغ به نظر می‌رسد و هم‌چون ایده‌ی خامی است که راه زیادی تا پختگی دارد و استفاده شتاب‌زده از سه رنگ پرچم ایران نیز به تنهایی نتوانسته شاخصی فرهنگی و هویت ساز باشد.

جای تعجب است که با وجود رشته‌ای مجزا به نام‌ طراحی پارچه و لباس و راه‌اندازی جشنواره‌ی مد و لباس فجر، هنوز طراحان لباس در ایران نتوانسته‌اند به نوعی سبک یا ویژگی شاخص در آثارشان دست یابند. و البته مسئولان امر نیز هنوز فهم درستی نسبت به اهمیت مسئله دیزاین یا طراحی و بعد رسانه‌ای آن ندارند تا انتظارعمل به آن را از آنان داشته باشیم. همه‌ی این عوامل موجب شده تا محصولات ارائه شده برای آوردگاه‌های مهم و رسمی هم‌چون المپیک، بازی‌های آسیایی یا جام جهانی هنوز در مرحله آزمون و خطا باشد و ما هم‌چنان نسبت به طراحی لباس ملی‌پوشان با دیده‌ی تردید بنگریم.

نمایشگاه ششمین جشنواره ی بین المللی پوستر خلیج فارس در اردیبهشت ماه امسال برگزار شد و از آثار برگزیده نیز در مراسم گشایش نمایشگاه، تقدیر به عمل آمد. در این جشنواره به موضوعات "جزایر سه گانه" و "خلیج فارس، محور امنیت خاور میانه" پرداخته شده است. داوران مسابقه از کشور های مختلف جهان دعوت شده و به همراه داوران ایرانی، نفرات برتر را تعیین کرده اند.
رتبه ی اول این نمایشگاه از آن بهاره فراست کیا، ایمان یزدان پژوه و نرگس غیومیان شد. مجتبی نوبهار و سادات آکوچیان رتبه ی دوم را کسب کردند و رتبه ی سوم از آن علی رضا(ارسطو) معظمی شد.
آنچه در اکثر پوسترهای برگزیده دیده می شود، ایجاد نوعی ارتباط تصویری میان مفهوم صلح و خلیج فارس است. در تعدادی از پوستر ها، از شکل ظاهری نقشه ی جغرافیایی خلیج فارس و در بعضی دیگر از عناصر تصویری نمادین در کنار خلیج فارس استفاده شده است. یکی از نتایج مثبت برگزاری این جشنواره، گسترش این آثار در فضای مجازی و در پی آن، افزایش لغت "خلیج فارس" در نتایج جستجو های اینترنتی بوده است که باعث می شود پیوند نام های "خلیج فارس" و "صلح" و "ایران" گسترش یابد.

برنامه خنداونه در سری سوم خود باز هم به سراغ دکوری تازه رفته است. البته این تازگی صرفاً در طرح خلاصه نمی‌شود و بخش مهمی از آن به نحوه اجرا دکور باز می‌گردد. دکوری برگرفته از مواد پلاستیکی بازیافتی که زیبایی متفاوتی را به ارمغان آورده‌اند. هنوز یک هفته‌ای از آغاز پخش سری سوم خندوانه نگذشته بود که رامبد جوان با دعوت از مهراد جوانبخت از چرایی شکل‌گیری این دکور متفاوت پرده برداشت.

به گفته رامبد جوان، این اولین دکور بازیافتی دنیا است؛ که البته با طرح و ایده‌ای از بهراد جوانبخت، مدیر هنری خندوانه پس از تحقیقات زیاد بر روی مواد بازیافتی و کاربری آن‌ها شکل گرفته. تصور حجم بالایی از بشقاب‌های یکبار مصرف، بطری‌ها، قاشق و چنگال‌های پلاستیکی و درهای بطری در دکور محیطی استودیوی خندوانه، در عین تحسین برانگیز بودن، ترسناک نیز می‌نمایند. هدف از اجرای چنین طرحی به چشم آوردن آسیبی است که این مواد به محیط زیست‌مان وارد می‌آورند.

در روزهایی که دکور‌ها و ایده‌های برنامه‌‌های تلویزیونی متهم به کپی برداری از آثار غربی و شرقی هستند، دکور خلاق و کم هزینه خندوانه بیش از پیش اهمیت می‌یابد و می‌تواند الگوی مناسبی برای سایر هنرمندان و برنامه‌سازان باشد.