نشریه خط

کودکان زیر سن دبستان با دنیای نشاط انگیزشان یکی از گروه مخاطبین  شبکه  کودک و نوجوان هستند. انیمیشن هایی با تمرکز بر این رده ی سنی وجود دارد ولی تعدادشان در مقایسه با مدت زمان کلی پخش اندک است. به تازگی تولید انیمیشن های آموزشی ویژه مخاطبین زیر سن دبستان روندی جدی تر به خود گرفته است. رسول حسینی یکی از کارگردانان فعال در این زمینه در حال تولید سریال انیمیشنی با نام " کوکوبوبو" است. پای صحبت های او می نشینیم و با فضای این سریال و ویژگی های  انیمیشن مختص به خردسالان بیشتر آشنا می شویم.

دقیق نمی‌دانم اما فکر می‌کنم اگر ایرانی‌ها نبودند، اینستاگرام، تلگرام، لاین و این‌ها با افتِ شدید سهام رو به رو می‌شدند! دقیق هم مشخص نیست که چرا ما این میزان از فعالیت در شبکه‌های اجتماعی مجازی را در فضای واقعی اجتماع نمی‌بینیم؛ و باز هم مشخص نیست که چرا این میزان از نبوغ و خلاقیت در طنزپردازی، گاهی هجو و گاهی حشو، راه به سوی گره‌گشایی در اجتماع باز نمی‌کند؟!

اگرچه زمانی که ما برای گردش‌ و تولید مجازی می‌گذاریم بیش از قاعده است، اما گاهی به یک اهرم قدرت برای تغییر نامطلوب‌های جمعی نیز تبدیل می‌شود. نمونه‌اش همین لباس المپیک و لباس تیم ملی و مسائلِ روزِ خبرساز. کافی بود اولین تصویر از لباس منتشر شود تا به سرعت موتور فوتوشاپ‌ها به راه بیفتد. خاطره‌انگیزی پاک‌کن‌های آبی-نارنجی و سالاد شیرازی از اولین تشبیه‌هایی بود که برای لباس‌های المپیک پیدا شد. عده‌ی زیادی هم در این مدت کوتاه این لباس را به تن کردند، از امیرمهدی ژوله گرفته تا دیوید بکام!

با همه‌ی این اوصاف اگر خودمان را لحظه‌ای به جای طراح لباس‌ها قرار می‌دادیم، با تمام انتقادهایی که به آن وارد بود، می‌دیدیم که چه حملات تندی را باید تحمل کرد و چه فشار روانی‌ای بر طراح وارد می‌شود. می‌شد با برگزاری یک مسابقه‌ی ساده از همه‌ی این‌ها پیش‌گیری کرد. دیدیدم که بعد از زیاد شدن سر و صداها، خیلی از طراحان داخلی به صورت خودجوش طراحی کردند و آن‌ها را از رسانه‌های خودشان نمایش دادند. شاید اگر فراخوانی داده می‌شد، الان لباس آبی-نارنجیِ معروف، تنها یک گزینه‌ی رد شده بود که نیازی به این همه طنزپرداری هم نداشت...

صاحبان اندیشه بنا به ذوق و استعدادشان  راهی را بر می گزینند تا ایده هایشان را با دیگران به اشتراک بگذارند، یکی دست به قلم می شود و می نویسد، یکی قلمو را بر می دارد و نقشی می زند، یکی دوربین به دست می گیرد، یکی از صدایش استفاده می کند... از این یکی ها زیاد است. یکی از این یکی ها محمدرفیع ضیایی است. استادی که اگر او را از نزدیک هم ببینی از تواضع و فروتنی اش در عجبی. او کاریکاتوریست، کارتونیست و اهل قلمی بود که همین پنجم تیرماه 95 چمدانش را بست و سفر آن دنیایی اش را آغاز کرد. برخی معتقدند که وی پرکارترین کاریکاتوریست ایران است. او نه تنها طرح می زند بلکه در زمینه ی کارتون و کاریکاتور هم تحقیقاتی ژرف انجام داده است.  اگر بنا باشد تا سوابق کاری اش بیان شود شاید یک پست نتواند تمامی تلاش های سی ساله اش در زمینه ی کاریکاتور را پوشش دهد.  نگاهش طنزآمیز و انتقادی است. در برخی آثارش مردی سفید رنگ دیده می شود که هاشورهایی متراکم و متمرکز آن را پوشانده است. سفید بودن و رنگین بودن پس زمینه  و بالعکس تضادی مناسب به وجود آورده است که با وجود هاشورها همگن شده اند البته کاریکاتورهایی تمام رنگی و بدون خصوصیات تشریح شده هم جزیی از آثار اوست. موضوعات مختلفی زیر قلمش جان گرفته اند. موضوعاتی نظیر صلح، انتقاد از جنگ طلبی، اخبار و مطبوعات، محیط زیست، میراث فرهنگی وغیره در آثارش دیده می شوند. محمد رفیع ضیایی در میان شخصیت های کارتون هایش نفس می کشد، حضوری سفید که جاودانه است.

طراحی مادولار از اصول کاربردی و مفید طراحی محصول است که هم روند تولید و ساخت را سرعت می‌بخشد و هم باعث ایجاد انعطاف در استفاده از محصول توسط کاربر می‌شود به‌نحوی‌که کاربر می‌تواند بر اساس نیاز خود، نوع استفاده و یا چیدمان محصول را تغییر دهد.
قاعده‌ای که در پس طراحی مادولار وجود دارد این است که محصول و یا دسته‌ای از محصولات را به‌عنوان سیستمی در نظر بگیریم که می‌تواند به قطعات کوچک‌تر تقسیم شود. سپس این قطعات به‌صورت استاندارد و یا یک قالب متداول می‌توانند طراحی شوند. طراحی مادولار همچنین یک جزء کلیدی است که کاربران را قادر می‌سازد تا ترکیبی دلخواه از ویژگی‌های موردنظر خود انتخاب کنند و بنابراین گزینه‌های بیشتری جهت انتخاب در ماهیت منحصربه‌فرد محصول خاص خود داشته باشند (1).
در طرح فلکسیت آرمان هوشمند که با راهنمایی اساتید محترم، آقایان  کامران هاشمی و سید رضا لاهیجی طراحی شده است، می توان برای تغییر ظاهر خانه یا تغییر کاربری وسیله‌ها، بدون پرداخت هزینه، دکوراسیون خانه را تغییر داد؛ به آن اضافه یا کم کرد یا هر عنصر را تغییر کاربری داد.
طراح در توضیح طرح خود می‌گوید: در این طرح سعی شده با دیدی آینده‌نگر، به نیازهای آتی خریدار توجه شود. تعاملی بودن, تحریک مخاطب و تشویق به درگیر شدن با محصول در کنار توجه به خلاقیت فردی یکی دیگر از ارزش‌های افزوده طرح به حساب می‌آید. در این طرح اصل عملکرد به عهده مدول هاست، این در حالی است که نگه دارنده‌ها هم می‌توانند خریداری شوند و هم می‌توانند توسط ذوق و سلیقه مشتری و بر حسب نیازهای خاص محل خود، ساخته و کاملاً منحصربه‌فرد باشد.
1.    موریس. ریچارد، اصول طراحی محصول، مترجم. محمدقلی زاده. نازیلا،1392، انتشارات فرهنگسرای میردشتی، چاپ اول. تهران

عکاس مستند اجتماعی انسانی دردمند است که با باور به توانایی عکس در بازنمایی واقعیت‌های اجتماع و قدرت آن برای تغییرات اجتماعی دست به دوربین می‌برد. عکاسی مستند اجتماعی عکاسی متعهدانه و تلاشی است برای اجرای عدالت اجتماعی. یکی از عکاسان دغدغه مند در این حوزه مجتبی حیدری است. او عکس‌های خود را در قالب سفرهای جهادی دانشجویان از مناطق محروم می‌گیرد. بخش زیادی ازسوژه‌های او در این سفرها کودکان هستند. موضوعات عکس‌های مستند اجتماعی پس از یک قرن نیز از آغاز آن در آمریکا تقریبا ثابت است و فقر و محرومیت همانگونه که موضوع عکس‌های جیکوب ریس و لوییس هاین بود هنوز هم برای ما تازگی دارد. انگار تلاش یکصد ساله عکاسان برای تغییر شرایط سخت زندگی محرومان هنوز به ثمر ننشسته است.
عکس‌های حیدری با طرز فکر متفاوت او موضوع فقر را متمایز از دیگر عکاسان به تصویر می‌کشد. او محرومیت را محدودیتی برای داشتن زندگی رضایت‌مندانه نمی‌داند و در تمام عکس‌هایش از کودکان به دنبال شادی عمیقی در چشمان آنهاست. در عکسی از چهره دختر بلوچ  ما را ناخودآگاه به یاد عکس دختر افغان استیو مک کری می‌اندازد. دختر با یکی از دستهای زحمت کشیده‌اش چشمش را پنهان کرده و گیرایی عجیب چشم دیگرش و لبخندی که به  پهنای صورت آفتاب سوخته‌اش میزند روی دیگر سکه‌ای‌است ( قناعت و رضایتمندی) که حیدری برای ثبت آن تلاش می‌کند.
او همچنین به سراغ کسانی رفته است که شرایط سخت اقتصادی را با پشت‌کار و با صرف سرمایه‌ای اندک به نفع خود تغییر داده‌اند. عکس‌های او از مناطق محروم به امید دیده شدن توسط مسئولان و افراد جامعه برای تغییر در شرایط و احوالات آن‌هاست اما در عکس‌های این مجموعه که با محور موضوع اقتصاد مقاومتی است تغییر برای بهبود شرایط از خود فرد آغاز شده است. ترکیب‌بندی‌های رنگارنگ مجتبی حیدری سرشار از امید و انرژی است. امید و انرژی که برپایه تلاش و فعالیت بدست آمده است.