نشریه خط

فضاهای رویاگونه و شاعرانه ای که در بعضی آثار تصویرسازی دیده می شود، حاصل ذهن لطیف و پر احساس و هماهنگی آن با دستان توانای هنرمند است. آثار پرستو تراجی، مجموعه ای از تصاویر پر از احساس و با فضاهای لطیف و شاعرانه است. او در اکثر آثارش از رنگ های شاد و زنده و تصویر زنان و کودکان با لباس های محلی و نیز فضای طبیعت و گل و گیاه و محیط های روستایی استفاده کرده. این عوامل باعث شده در آثار تراجی حس زندگی، امیدواری و صلح و دوستی به بیننده منتقل شود. بستر کار او فقط کاغذ نیست و گاهی روی ظروف، قاشق های چوبی و ... نیز تصویرسازی می کند و به اشیا روح تازه ای می بخشد.

یک برند، مجموعه‌ای از عوامل مختلف است که هویت بصری از جمله رنگ، لوگو، آرم و... در حیطه‌ی تخصص طراحان گرافیک قرار می‌گیرد. با دیدن محصولات اوریمان شاید اولین تصویری که در ذهن نقش می‌بندد رنگ و لعاب متنوع و شاد آن باشد و این نشأت گرفته از گروه سنی‌ایست که با آن سر و کار دارد. اوریمان تولید کننده محصولاتی‌ست که می‌توانید با کمک آن اوریگامی را بیاموزید. طراحی جذاب و شاد این مجموعه نشاط خاصی را در مخاطب ایجاد می‌کند که او را تشویق به خرید و استفاده از محصول می‌کند. اما آنچه مسیر انتخاب رنگ و دیگر عوامل بصری یک برند را تعیین می‌کند هویت و هدف اصلی کل مجموعه است. انتقال حس و حال فضای کاغذی که نشان از اوریگامی دارد، سرلوحه طراحی مجموعه اوریمان قرار گرفته و این تفکر را در طراحی آرم، بسته‌بندی، سایت و حتی گرافیک پوسترهای تبلیغاتی به خوبی می‌توان مشاهده کرد.

اما فعالیت گرافیک در این برند تنها به اینجا ختم نمی‌شود. دیگر قابلیت گرافیک در این مجموعه، آموزش ساخت اوریگامی، یعنی آموزش تصویری  آن جلوه پیدا می‌کند. آموزش تصویری ساده که با هدف مطالعه تصویری و یادگیری نحوه و ترتیب تا زدن‌های مختلف برای ساخت مدل مورد نظر، برای کودکان طراحی شده‌اند. گاه ارائه توضیحاتی کوتاه در کنار تصاویر نشان از پیچیدگی ساخت مدل‌های کاغذی اوریگامی دارد که این مورد را در کارهای مختص کودکان کمتر می‌بینیم ولی در کارهای مربوط به گروه سنی بالاتر همراهی تصویر و نوشته روند آموزشی جذابی را به تصویر کشیده است.

در نهایت می‌توان گفت فضای شاد این برند فعالیتی دوست داشتنی و شاد را برای مخاطبان خود نوید می‌دهد. فعالیتی که می‌تواند در کنار ایجاد محیطی سالم برای تفریح، ذهن و مهارت مخاطب خود را نیز تقویت کند.

فضا و اشیا قدیمی و غبار گرفته، دیوار های گچی ریخته و ترک خورده، به هم ریختگی اشیا، رنگ قهوه ای و سکوت حاکم بر فضا، دلتنگی، گم گشتگی و گاه بیهودگی... گویی تو شاهد واقعیت جادویی هستی، همچنانی که داستان بلند صد سال تنهایی  مارکز را می خوانی.
خاکدان نقاش فتورئالیسم است که از طرفی با مسئله واقعیت درگیر است و از طرف دیگر با خود موضوع (ابژه) نقاشی، فارغ از نسبت کارش با عکس یا واقعیت. کارهای او وانموده هایی از واقعیت هستند که بیشتر از آن که باز نماینده ی چیزی باشند افشاگر تفاوت ها هستند، در حالی که معیار برای سنجش کیفیت انطباق کامل رونوشت از واقعیت است، اما نقاشی فتورئالیسم در مقام وانموده از این شباهت در می گذرد و واقعیتی واقعی تر را به نمایش می گذارد.
او گردابی فراهم می آورد و هر آنچه در گودال ذهن نوستالژیک خود دارد در آن می ریزد و واقعیت را به ویرانه ای ساکت و ساکن بدل می کند. آنچه در این آشوب خودنمایی می کند نور در فضا است. نور بی رمقی که بر رنگ های زنگار گرفته نشسته است. نسبتی که آن را می توان با نسبت های متفاوت نور در تاریخ نقاشی مقایسه کرد. با ورمیر، رامبراند. خود خاکدان نیز به این اذعان دارد که: "از تلفیق عناصر بزرگان در کارهایم هیچ هراسی ندارم، بالعکس از آنان به عنوان الفبای زبان نقاشی خودم و ابزار کارم استفاده می کنم. مثلا در مورد نور در آثارم به شدت تحت تاثیر ورمیر هستم. مخصوصا تابلوی دخترکی در حال خواندن نامه. و یا در مورد رنگ ها تاثیر وان دایک یا رامبراند و کاراواجو را در کارهایم نباید فراموش کنم. همچنین رئالیسم های معاصر مثل جوزه اتکا (Jose Oteka) یا کریستوبال تورال (Christobal Toral)  که پیشروان رئالیسم جدید اسپانیا هستند."
خاکدان از معدود هنرمندان ایرانی است که نقاشی را به شکل آکادمیک آموخته است و کارهای او علاوه بر بازنمایی دغدغه ها و ذهنیات شخصی اش، نسبت مشخصی با تاریخ هنر دارند. او به واقع نقاشی می کند و برای تابلو های خود وقت کافی می گذارد و در این روزگار بی در پیکر و شیادانه ی هنر معاصر چند بار و چند باره می توان به تماشای آثار او نشست و از نقاشی لذت برد.

هر سازمانی مانند انسان‌ها هویت دارد. مجموع اینکه یک شخص چطور لباس می‌پوشد، چطور صحبت می‌کند، کجا متولد شده است، تحصیلاتش چیست، چگونه می‌اندیشد و...تصویری از هویت فرد را شکل می‌دهد. هویت سازمانی نیز مُلهم از همین موضوع است اما در گستره‌ای وسیع‌تر. هویت مسئله‌ایست که به درون توجه دارد و تصویر به خارج و هماهنگی میان تصویر داخلی و خارجی می‌تواند تعریفی کلی از هویت سازمانی باشد.
شاید بتوان اظهار داشت هیئت‌های فعال در ایام محرم از قدیمی‌ترین سازمان‌های اجتماعی دنیا هستند. سازمان‌هایی که فعالیت آنها نشان از باور قلبی و دینی‌شان به امام حسین (ع) و واقعه کربلا دارد که تنه اصلی هویت آنها را شکل می‌دهد و ریشه در عشق شیعه به ائمه معصومین دارد. شاید از نگاه مقوله هویت سازمانی بتوان هر هیئت را سازمانی اجتماعی دانست که وجهه‌ی اصلی آن ترویج فرهنگی‌ست که در گرو رابطه‌ی تنگاتنگ مخاطب با سازمان است. هیئت "محبین اهل بیت" دانشگاه هنر تهران با شناخت این مقوله سعی در ایجاد تصویری منسجم از فعالیت‌های خود در نگاه مخاطب دارد. عوامل مختلفی چون طراحی نشانه که حال و هوای مذهبی دارد، نوع ارائه خدمات به عزادارن حسینی، طراحی پوسترهای سالانه، استفاده از گرافیک سالانه در طراحی فضای زمینه سخنران که برگرفته از همان گرافیک پوستر است، طراحی فضای خیمه‌ها، پوشش خادمین هیئت، سربند آقایان، طراحی غرفه و عرضه محصولات هنری عاشورایی برای فروش، استفاده از رنگ مشکی و قرمز که از دیرباز بخشی از هویت عاشورا بوده است در کنار رنگ های اُکر و سفید، انتشار گزارش‌هایی کوتاه با عنوان موکب نامه و هرآنچه که معرف عقاید، رفتار و منش آن‌هاست هم‌چون تکه‌های پازل کنار یکدیگر قرار می‌گیرند تا هویت آن‌ها را نمود عینی بخشد.
اما عزاداری رسم تمامی هیئت‌هاست و آنچه آن را خاص هیئت هنر کرده است انتخاب روند ثابتی‌ست که در برگزاری مراسم خود دارند. به ترتیب دمام‌زنی در ابتدای شروع فعالیت هیئت، پخش کلیپی که ساخته خادمین هیئت است با مضمون عاشورایی، خواندن زیارت عاشورا و سینه زنی، بهره بردن از اشعار هنرمندان جوان و در پایان سخنرانی حجت الاسلام پناهیان.
شاید با قدم زدن در هیئت و مشاهده فعالیت تک تک افراد حاضر در دانشگاه که نقطه مشترک آن ها به ظاهر تحصیلات هنریشان است و از تمام دانشگاه‌های هنر تهران گرد هم آمده‌اند تا تنها به عشق امام حسین (ع) کار کنند، تصویر بهتری از هویت آنها را در چشمان مخاطب به تصویر کشد. هویتی که با فکر، اندیشه و کار حاصل شده است و جای تقدیر دارد.

بر خلاف تصور عامه، چهره نگاری(نقاشی پرتره) یکی از سخت ترین گونه ها در نقاشی است. در این گونه(ژانر)، نقاش باید علاوه بر تبحر در ترسیم چهره، فهم درستی از شخصیت مورد نظر داشته باشد و اصول اساسی نقاشی مثل فضاسازی، ترکیب بندی عناصر و ترکیب بندی رنگ را بداند.

در نقاشی چهره ی شهدای گرانقدر، اهمیت این موضوع بیشتر می شود. از طرفی فضاسازی به گونه ای هنرمندانه باید صورت بگیرد که موضوع اصلی(چهره ی شهید) نادیده گرفته نشود و از طرف دیگر، عناصر موجود در اثر باید در خدمت شناساندن شهید به مخاطب باشند.

در برخی از آثار به نمایش درآمده در این پست نه تنها فضاسازی به درستی صورت نگرفته، بلکه به نظر می رسد خالق اثر، تبحر چندانی در طراحی و کاربرد رنگ نداشته است. 

در این بین اما شاهد نمونه های خوبی هم هستیم. مثلا در اثری که مربوط به شهید کاظمی است؛ هنرمند با ترسیم پس زمینه ی آسمان و پرواز کبوتران سفید، شاید به نوعی خواسته نحوه ی شهادت ایشان را نشان دهد. همچنین در عکسی که برای این نقاشی انتخاب شده، لباس سپاه بر تن ایشان است که مخاطب را با این شهید بیشتر آشنا می سازد، ضربه های قلم نیز یکی از نکات مثبت این اثر محسوب می شود. هرچند شاید اگر تضاد میان رنگ ها بیشتر بود، نقاش در ارائه ی اثر خود موفق تر می نمود.