نشریه خط

مجتبی حیدری عکاسی است متعهد  که پیشتر با او در قالب عکس‌هایش از مناطق محروم و پیاده روی اربعین آشنا شدیم .او در برهه زمانی دهه فجر اقدام به برگزاری نمایشگاهی آنلاین در صفحه اینستاگرامش نموده است. هرشب راس ساعت بیست ویک و سی دقیقه شاهد گزارشی تصویری  حامل داستانی از زندگی افراد کارآفرین در صفحه اجتماعی شخصی وی هستیم. این زنان و مردان نمونه و مصداق عملی توصیه رهبری و نامگذاری سال ۱۳۹۶ به اقتصاد مقاومتی هستنند. این افراد با سرمایه‌های اندک شروع به فعالیتی اقتصادی کرده‌اند و اکنون پس از چند سال علاوه بر رفع مشکلات اقتصادی خانواده‌شان، موجب ایجاد اشتغال و کسب درآمدهای بیشتری شده‌اند.
در این نمایشگاه محصول ۳ سال عکاسی مستند مجتبی حیدری از کارآفرینان برگزیده در حوزه اقتصاد خرد به نمایش در می‌آید.
مجتبی حیدری مدت‌هاست که به صورت تخصصی به تهیه مستند و قصه زندگی فعالان اقتصاد مقاومتی مشغول است.
داستانهای سبزی مادر، طلای سرخ خمین، اویس، مروارید آذربایجان، کیمیاگری چوب، تو بباف زندگی را، و... عناوین مجموعه عکس‌هایی هستند که در طی این چند شب در صفحه اینستاگرام مجتبی حیدری به نمایش گذاشته شده‌اند که همگی نشانه همت و تلاش افرادی است که بر وجود معضل بیکاری و فقر غلبه کرده اند.
هر مجموعه شامل یک فیلم کوتاه از کارآفرین در محیط کار نیز هست بعلاوه شرح داستان زندگی این کارآفرینان به زبان عکاس در صفحه منتشر شده است. عکاس تنها به یک بعد زندگی این افراد نپرداخته بلکه همچون یک میهمان صمیمی وارد محیط خانه و خانواده فرد شده و نشان می‌دهد این تفکر و سبک زندگی از دل چه نوع زندگی برخاسته است و در چه محملی به ثمر نشسته است. اگرچه افراد کارآفرین معمولا از نیروی کارافراد خانواده بدلایل زیادی استفاده می‌کنند و شکل‌گیری چنین جریانهای اقتصادی مولدی بدون یاری و همفکری افراد نزدیک معمولا میسر نیست.
برخی از عکس‌های هر مجموعه پا را ازعکس‌های صرفاْ گزارشی فراتر نهاده و  تک عکس‌های زیبایی سوای از مجموعه هستند. توانایی عکاس را پیشتر در گرفتن عکسهای مستند زیبا در مجموعه های پیاده روی اربعین و ... دیده‌ایم.

شرح نو، گروهی جوان است که از سال 95 در زمینه تولید محتوای تصویری  در زمینه ی اقتصادمقاومتی فعالیت می کند. این گروه  توسط آقای عالمی تاسیس شده و دوران شکوفایی خود را طی می کند. بیان تجربیات این گروه از زبان اعضای گروه میتواند برای علاقمندان به این رشته جذاب و مفید باشد . مصاحبه پیش رو تجربیات ثبت شده گروه شرح نو توسط تحریریه خط  است .

«حساب کتاب» نام یکی از مجموعه‌های انیمیشنی است، که حدود یک سال از انتشار آن در فضای مجازی می‌گذرد. همان طور که از اسم این مجموعه پیدا است، ربط مستقیمی با اقتصاد دارد و می‌کوشد تا در هر قسمت با زبان طنز و کنایه به یکی از موضوعات و مسائل حوزه پول و اقتصاد بپردازد. 

مجموعه «حساب کتاب» به تهیه‌کنندگی بانکتاک و بر اساس اطلاعات و آمار رسمی تولید شده و هر جمعه یک قسمت جدید از آن منتشر می‌شود. در هر قسمت از این مجموعه یک گزارشگر اقتصادی به عنوان راوی خط اصلی قصه را پیش می‌برد و سعی می‌کند تا با ارائه اطلاعات درست در قالب داستانی عامه و جذاب نگاه مردم را نسبت به مفاهیم اقتصادی هم‌چون رکود، تورم، نقدینگی، سرمایه، بیمه، وام، پس‌انداز و... اصلاح نماید.

این مجموعه انیمیشنی محصول استودیو گنبد کبود، به نویسندگی و کارگردانی بابک و بهنود نکویی است و محمدرضا علیمردانی صداپیشگی این محموعه را برعهده دارد. گفتنی است پیش از این نیز بابک و بهنود نکویی با انیمیشن کوتاه و تحسین برانگیز «استریپی» یا «راه راه»، توانستند نام اولین انیمیشن ایرانی راه یافته به اسکار را در کارنامه خود ثبت نمایند.

عکاس مستند اجتماعی انسانی دردمند است که با باور به توانایی عکس در بازنمایی واقعیت‌های اجتماع و قدرت آن برای تغییرات اجتماعی دست به دوربین می‌برد. عکاسی مستند اجتماعی عکاسی متعهدانه و تلاشی است برای اجرای عدالت اجتماعی. یکی از عکاسان دغدغه مند در این حوزه مجتبی حیدری است. او عکس‌های خود را در قالب سفرهای جهادی دانشجویان از مناطق محروم می‌گیرد. بخش زیادی ازسوژه‌های او در این سفرها کودکان هستند. موضوعات عکس‌های مستند اجتماعی پس از یک قرن نیز از آغاز آن در آمریکا تقریبا ثابت است و فقر و محرومیت همانگونه که موضوع عکس‌های جیکوب ریس و لوییس هاین بود هنوز هم برای ما تازگی دارد. انگار تلاش یکصد ساله عکاسان برای تغییر شرایط سخت زندگی محرومان هنوز به ثمر ننشسته است.
عکس‌های حیدری با طرز فکر متفاوت او موضوع فقر را متمایز از دیگر عکاسان به تصویر می‌کشد. او محرومیت را محدودیتی برای داشتن زندگی رضایت‌مندانه نمی‌داند و در تمام عکس‌هایش از کودکان به دنبال شادی عمیقی در چشمان آنهاست. در عکسی از چهره دختر بلوچ  ما را ناخودآگاه به یاد عکس دختر افغان استیو مک کری می‌اندازد. دختر با یکی از دستهای زحمت کشیده‌اش چشمش را پنهان کرده و گیرایی عجیب چشم دیگرش و لبخندی که به  پهنای صورت آفتاب سوخته‌اش میزند روی دیگر سکه‌ای‌است ( قناعت و رضایتمندی) که حیدری برای ثبت آن تلاش می‌کند.
او همچنین به سراغ کسانی رفته است که شرایط سخت اقتصادی را با پشت‌کار و با صرف سرمایه‌ای اندک به نفع خود تغییر داده‌اند. عکس‌های او از مناطق محروم به امید دیده شدن توسط مسئولان و افراد جامعه برای تغییر در شرایط و احوالات آن‌هاست اما در عکس‌های این مجموعه که با محور موضوع اقتصاد مقاومتی است تغییر برای بهبود شرایط از خود فرد آغاز شده است. ترکیب‌بندی‌های رنگارنگ مجتبی حیدری سرشار از امید و انرژی است. امید و انرژی که برپایه تلاش و فعالیت بدست آمده است.

کمپانی غربی می‌خواهد پول دربیاورد، کی، کجا و چه‌گونه بودن‌ش زیاد مهم نیست اگرچه که گاهی اهداف فرهنگی‌ش را در لفاف اقتصاد برآورده می‌کند. برند دولچه و گابانا یا همان D&G معروف این‌بار اولین مجموعه‌ی اسلامی‌اش را رونمایی کرده است. بازار ۲۶۰ میلیارد دلاری فعلی و ۴۸۰ میلیارد دلاری سال‌های آینده‌ی پوشاک در کشورهای مسلمان، هر شرکت و طراح و صاحب صنعتی را وسوسه می‌کند تا به انحاء مختلف این سرمایه‌ی بالقوه را در دست بگیرد. دولچه گابانا سعی کرده تا ذائقه‌ی پوشش زن مسلمان و به طور خاص عرب را بفهمد و رنگ،‌جنس و نحوه‌ی عمل‌کرد لباس‌ها را متناسب با آن طراحی کند. رنگ‌های مات و سنگین مثل سفید و سیاه و بژ در وهله‌ی اول به لباس‌ها ظاهری آشنا داده و نمی‌گذارد که این مشتری‌های غالبا ثروت‌مند به راحتی آن را پس بزنند. اما طراحان این کمپانی پرحاشیه ظاهرا خیلی هم فضای زنان را در کشورهای عربی نشناخته‌اند. طراحی لباس‌های نیمه شفاف به شکل توری هم‌راه با پوشش کامل سر و بالاتنه ترکیب عجیبی را به وجود آورده که با فیگورهای خاص مدل‌‌ها عجیب‌تر نیز شده‌اند!

استفاده از موتیف‌ها و تزئینات شرقی، دو رنگ متضاد تیره و روشن و ساختار یک‌پارچه‌ی این عباهای زنانه، آن‌ها را به عرف این محصولات نزدیک کرده است. این دومین مجموعه‌ای است که دولچه گابانا ویژه‌ی یکی از فرهنگ‌های شرقی طراحی می‌کند، کیمونوهای ژاپنی و اکنون عباهای عربی. اگرچه این لباس‌های پرکار و گران‌قیمت مشتری خاص خودش را در کشورهای عربی دارد و بعید است که در کشورمان به طور عام مورد استقبال قرار گیرد، اما این جدیت طراحان مُد نشان از هجوم قریب‌الوقوع اقتصادی-فرهنگی شرکت‌های غربی به بازار پوشاک مسلمانان دارد، همان‌طور که پنج شرکت معروف دیگر نیز وعده‌ی رونمایی در رمضان آینده را داده‌اند.

با این توصیفات جریان مد و لباس اسلامی-ایرانی که در دهه‌ی گذشته مورد توجه مسئولین داخلی قرار گرفته، باید جدی‌تر شده و تکلیف خود را روشن کند. بعضی جشن‌واره‌های شعارزده‌ی داخلی و بعضی شوهایی که به کلی فلسفه‌ی حجب و حجاب را زیر سوال می‌برند دوای بازار پرآسیب ما نیستند. شاید جشن‌واره‌ی مد و لباس فجر در روزهای نزدیک ما را کمی به آینده‌ی این میدان فرهنگی-اقتصادی مهم امیدوار کند.

از بازار سنتی، در بافت شهرهای تاریخی، به عنوان شاهرگ حیاتی شهر یاد می‌شود که البته این استعاره بی‌دلیل به کار برده نشده است. اما مراکز خرید امروزی نقشی مثل شهربازی در کارتون پینوکیو را دارند. در نمای اول با زرق و برقشان تو را مسحور می‌کنند و هرچه پرزرق و برق‌تر باشند و مشتریان بیشتری را  جذب کنند معماری آنها را موفق‌تر می‌دانند. این در حالی است که تمام این تلاش‌ها برای به فروش رساندن کالاهای وارداتی است و در این اوضاع و احوال، به‌تازگی جوایز معماری‌ای هم به بهترین طرح برای طراحی نما و پوستۀ این مراکز خرید تعلق می‌گیرد و نتیجۀ این نوع مسابقات به صورت تیتر محافل خبری معماری منتشر می‌شود. 

بازارهای گذشته اگرچه محل داد و ستد کالاهای وارداتی بودند، اما نبض آن‌ها به دست تولیدات داخلی زده می شد. بازارهایی که نه تنها در اتصال ارکان اصلی شهر به یکدیگر شاهرگ حیات بودند، بلکه با ارائۀ تولیدات داخلی رگ حیاتی جامعه را در دست داشتند. اما امروز مجتمع‌های تجاری، با شکل معماری وارداتی خود، حاکی از ماهیت پوشالی و تو خالی خود هستند و قصۀ آنها قصۀ غلبه یافتن برنامۀ طراحی شدۀ اقتصاد جهانی برای ماست. کمک بیشتر به رونق گرفتن این مراکز خرید توسط معماری و صاحبان رسانۀ آن در جامعه ای که نیاز مبرم به ایستادگی در مقابل هجمۀ واردات غیر ضروری را دارد، بدون شک اشتباهی بزرگ است.