نشریه خط

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

پیش ‌نهاد ویژه

توسط زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷

در آستانۀ جام‌جهانی فوتبال ۲۰۱۸، خانه طراحان انقلاب اسلامی با راه اندازی کمپین «با هم قهرمانیم» مجموعه پوسترهایی را با همین عنوان و با شعار «یک ملت، یک ضربان» طراحی و اجرا نموده و در سطح شهر به اکران در آورده است. هدف از راه اندازی این کمپین حمایت از تیم ملی فوتبال ایران و تأکید بر وحدت و انسجام ملی به عنوان یک عنصر پیشبرندۀ مهم است، که حاصل آن پیشرفت و پیروزی ایران و ایرانی در تمامی عرصه‌های ورزشی و غیر ورزشی می‌باشد. گفتنی است این روزها تعدادی از این آثار بر فراز بزرگ‌ترین دیوارنگارۀ کشور در میدان حضرت ولی‌عصر‌(عج) نیز به نمایش درآمده‌اند، تا بیش از پیش حال و هوای فوتبال را با چاشنی وحدت و همدلی همراه سازند. 

محمدرضا دوست محمدی، محمد شکیبا، سینا رعیت‌دوست، محمود آراسته‌نسب و محمد تقی‌پور از جمله طراحان و عوامل ساخت پوسترهای «با هم قهرمانیم» می‌باشند.

مینا مختارزاده ؛ ۲ مرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۰ خرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷
زهره حاضری ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷

۳۵ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «عاشورا» ثبت شده است

دستها/ هاجر سلیمی نمین

تاریخ نشر : چهارشنبه / ۱۸ بهمن ۱۳۹۶

‌Body Art یا معادل فارسی آن هنر بدنی و یا هنر اجرایی آمده  گونه‌ای از بیان هنری معاصر است که هنرمند  خود نیز بخشی از اثر هنری می‌شود. بادی آرت میتواند نوعی رمانتیسیسم مدرن قلمداد شود زیرا تا حدودی هر دو بر بیان آلام و رنج های بشری و فداکاری های شخصی متکی هستند.
عزاداری برای امام حسین(ع) سراسر با هنر آمیخته شده است. از شعر و مدح و روضه گرفته تا نمایش تعزیه و... . بیان آلام و نوحه سرایی ها با زبان بدن که شاید قوی ترین زبان به لحاظ جهان شمولی اش باشد توسط مردم عزادار انجام می شود.
جمعه عکس های نعیمی ثمین با الهام از روایات و وقایع عاشورا خلق شده اند. عکس ها صرفا تصاویری هستند از بادی آرتی که هنرمند اجرا کرده است. عکاسی در اینجا به مثابه ثبت استنادی عمل کرده است. ثمین روایاتی که با دست در ارتباطند مانند: « چون سواران دشمن بر حسین(ع) می‌تازند دست بر دعا برمیدارد.» و « حسین(ع) دستان رقیه را غرق بوسه می‌کند.»و «زینب(س) نماز شب می‌خواند» و« حسین(ع) سکینه(س) را به آغوش می فشرد و اشک‌هایش را پاک میکند.» را تصویرسازی کرده است..
هنرمند در این اثر وقایع را به ساده ترین عناصر تجسمی یعنی خط و نقطه ترجمه و تصویر کرده است. دستهای هنرمند آنچه بردستهای اصحاب عاشورای ۶۱ هجری گذشت را روایت می‌کند. دستهای یک هنرمند به عنوان عضو موثر در خلق اثر هنری خود از جایگاه ویژه ای برخوردار است و اینجا بجای خلق اثر به محمل و بافت ارائه اثر مبدل شده است. زبان بیان این واقعه هروقت و هرجا مختصرتر و به بیان هدف نزدیکتر بوده است دلنشین‌تر نیز گشته است. تصویرگری های هاجر سلیمی با اینکه ازساده ترین عنصر بصری با حنا بر دستانش نقش بسته اما بسیار گویا و قابل فهم است. هنرمند شیعه این مفاهیم را با جان خود درک کرده است و به همین خاطر برای بازنمایی اش دچار تکلف زبان نیست. نقطه ها در روایاتی که امام مستقیم با خدا ارتباط می‌گیرد و دست بر دعا برمیدارد تکامل یافته اند و به کلمه و جمله تبدیل شده‌اند. یا در جایی که امام دخترانش را می‌بوسد دستها غرق نقطه هایی که استعاره از بوسه هستند شده اند و این محبت واسع و جامع ویژه امام است که همه وجود بنده مترحم را دربرمیگیرد. یا آنجا که روایت امام سر حضرت عباس را از زمین بلند می‌کند هنرمند نیم دایره ای را کنایه از قمر بنی هاشم بر بلندترین انگشت تصویر کرده است که بر جایگاه والای حضرت عباس نیز تاکید می‌کند. این مجموعه در قالب کتاب با عنوان جمعه چاپ و منتشر شده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ بهمن ۹۶ ، ۰۰:۱۶
کلثوم پیامنی

جامه دران/ روایتی از عزاداری بازار تبریز

تاریخ نشر : سه شنبه / ۷ آذر ۱۳۹۶

جامه دران عنوان کتابی است شامل عکس‌هایی از مراسم قدیمی و سنتی عزاداری امام حسین(ع) که در سال ۱۳۹۳ چاپ و منتشر شده است. هادی لزیری عکاس مجموعه حاصل بیش از سه سال عکاسی را از میان هزاران فریم عکس انتخاب و چاپ کرده است.از انگیزه های شکل‌گیری چنین مجموعه ای میتوان به تعلق داشتن عکاس به زادگاهش یعنی تبریز و حضور دایمی او در بازار تبریز و این مراسم نام برد. تجربه حضور سی ساله عکاس در مراسم عزاداری بازار تبریزبه دلیل دادن اطلاعات دقیق‌تر و آگاهی بیشتر او با فضا به غنای مجموعه کمک می‌کند. عکس‌های او در کتاب با متن پژوهشی راجع به آیین عزاداری در بازار تبریز چاپ شده است.
این مراسم در بنای آجرین بازار که در یونسکو به عنوان اولین بازار مسقف آجری ثبت شده بیش از سیصد سال اجرا می‌شود. آیین عزاداری جزو لاینفک بازار تبریز است. سازنده بنای بازار این ملک را در ایام محرم وقف عزاداری نموده و هرساله بازاریان در این ایام آن را سیاهپوش و برای عزاداری آماده میکنند. سه دسته اصلی عزاداران سینه زن عجم سینه زن عرب و دسته‌ی زنجیر زنان هستند که هریک با پوشش و نواها و مرثیه های خاص به خود طبق برنامه ریزی هرساله بازاریان به عزاداری می‌پردازند.
عکس‌های هادی لزیری از سیاهپوش کردن بازار آغاز می‌شود و به جزییات مراسم عزاداری نیز می‌پردازد. در میان عکس‌ها که پر  مستندات خوب و دقیقی هستند مجموعه عکس‌های پرتره عزاداران نیز جالب توجه است. عکاس اقشار مختلف دسته جات از کودک تا پیر غلامان بازار را با بکگراندی مشکی عکاسی کرده است. سیاه و سفید بودن این مجموعه به بیان بهتر حال و هوای عکس‌ها کمک کرده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ آذر ۹۶ ، ۰۰:۰۶
کلثوم پیامنی

چشم ما حیرت/ مجتبی حیدری

تاریخ نشر : سه شنبه / ۳۰ آبان ۱۳۹۶

 نمایشگاه عکس «چشم ما حیرت» در محوطه میدان امام حسین(ع) در ایام محرم تا اربعین برپا بود. این نمایشگاه حاصل تلاش و سفرهای چندساله مجتبی حیدری به عراق است. حیدری از پیاده روی زائران حرم حسینی عکاسی کرده است و تکیه موضوعی خود را بر موکب داران و خدام زائران اباعبدالله الحسین(ع) قرار داده است. نمایشگاه به گفته عکاس به چند دلیل در فضای باز برگزار شده بود. دلیل اول آنکه قالب  دیوار گالری با سایزهای عکس های او و ارائه و چیدمان آنها سازگاری نداشت و دلیل دوم آنکه مخااطب گالری ها قشر خاصی هستند و هدف عکاس نمایش عمومی آثار برای همه اقشار و عاشقان امام حسین(ع) بوده است.
عکس ها در سایزهای مختلف و کنار هم چیده شده اند و هر چیدمان حامل روایتی است از داستان دلباختگی به حضرت که دین، آیین و مذهب نمی شناسد،آنجا که تنها مسیحی راه آهن بصره یعنی یوسف طوما الیاس از زوار شیعه پذیرایی می کند.
حیدری زائر-عکاسی است که فقط در طول مسیر و موضوع نیست بلکه در عرض و حاشیه آن عکاسی می کند. او تنها به ثبت و برداشت عکس اکتفا نکرده است و از روی عکس ها می شود گفت حیدری با آنها چند روزی را گذرانده است و هرعکس متناسب با داستان موکب دار فضا و حال و هوای خود را دارد و بخوبی آن را به بیننده منتقل می کند. استفاده درست عکاس از نور حال و هوای معنوی موکب داران را بهتر بیان می کند. پرهیز از نمایش چهره آنها شاید با منطق صداقت و عدم ریا و خودنمایی این موکبداران که عمیقاً و از صمیم دل از زوار پذیرایی می کنند سازگار باشد.
بخش دیگر عکس های حیدری پرتره هایی هستند که چهره خود را پوشانده اند. پوشش آنان به دلیل گردو غباری است که در طول مسیر با آن روبرو شده اند.عکاس با قرار دادن سوژه هایش بر پسزمینه مشکی و با بکار بردن نکات فنی حین عکاسی و شارپنس و وضوح بالا بیننده را مقابل این چهره های بهت زده میخکوب می کند و بیننده را نیز به حیرت می کشاند. برداشت عکاس از داستان پیاده روی اربعین در چشم های زائران متبلور می شود. او در توضیح عکس هایش می نویسد:« از سختی های این گروه از زائران اربعین، باد و طوفانی است که موجب می شود سر و صورتشان را با پارچه های مختلف بپوشانند و فقط چشم هایشان می ماند که عیان است، همان بخشی از وجودشان که راه به باطن و قلبشان دارد و میتوان حیرت را با خیره شدن به آنها مشاهده کرد. بنابراین در سفر به وادی حیرت و حرکت بین حیرت زدگان مکتب سیدالشهدا(ع)، چشم ها بصورت تنها و مستقل، حرف های زیادی دارند که از حیرت صاحبانشان برایمان بگویند. ...»

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ آبان ۹۶ ، ۱۳:۰۳
کلثوم پیامنی

دهم ماه/ سعید کیایی

تاریخ نشر : دوشنبه / ۲۲ آبان ۱۳۹۶

عکس‌های سعید کیایی در قالب کتاب دهم ماه تصاویری است از اجتماع زنانه در قالب هیئت های هفتگی، ماهانه و مراسم عزاداری ایام محرم و صفر است. رویکرد عکاس به چنین اجتماعی صرفاً عکاسی مستند نیست،­­­ بلکه رویکردی پژوهشی است به زندگی روزمره زنان ایرانی (تهرانی)با تاکید بر تحلیل شکل و سازو کار حضور آنها در مراسم ها و نشست‌های مذهبی و روضه خوانی است.

محدودیت عکاس هم به لحاظ جنسیت هم به لحاظ زمانی برای حضور در جمع‌های اختصاصی بانوان سبب تاثیرات کیفی و کمی در مجموعه عکس‌های وی شده است.

در مقدمه کتاب با تحلیلی جامعه شناختی از چنین جمع‌های زنانه صحبت شده است. از نظر نویسنده مداحی زنان و چنین مجالسی متاثر از مجالس مردانه است و زنها هنوز به روایتی زنانه و لطیف از عاشورا دست نیافته اند و چه بسا ذکر مصیبت‌های زنان کربلا نیز روایت مردان است از این واقعه. روایت مردانه همچنان بر این عکس‌ها حاکم است زیرا عکاس این مجموعه (سعید کیایی) از دیدگاه و با محدویت هایی که ذکر شد روایت ناقص اما ارزشمندی را ثبت کرده‌اند. ارزش این مجموعه به این دلیل است که شاید اولین و تنها ترین تلاش برای شکل‌گیری مجموعه جدی عکس با این موضوع باشد.

 تصویری که از زنان ایرانی در قالب عکس، نقاشی و ... دیده ایم بسیار متفاوت از واقعیت است و یا بخش کوچکی از زندگی این جمعیت است.

تصاویری زنان مذهبی که اکثریت زنان ایرانی را  تشکیل می‌دهند، غالباً از فضای ساده زندگی نسلی از مادران فداکار شهداست و خوب میدانیم این همه ی پتانسیل تصویری زنان ایرانی نیست. زنانی که بواسطه ویژگی های اختصاصیشان برای دوربین‌های عکاسان سوژه های پر رمز و راز و جذابی هستند.

کیایی همراه با هر تصویر جملات توصیفی(کپشن) نیز درج کرده است که برای توصیف عکس‌ها و دادن اطلاعات بیشتر از این مجالس به مخاطب کمک می‌کند. این توضیحات بار بخش تصویری اتفاقاتی که تصویر نشده‌اند را به دوش می‌کشند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ آبان ۹۶ ، ۱۱:۳۵
کلثوم پیامنی

عکس‌های سرخ/ جمشید بایرامی

تاریخ نشر : جمعه / ۱۹ آبان ۱۳۹۶

صادق و ساده‌ است، همانطوری که خودش را در صفحه شخصی اش معرفی کرده است. عکس‌هایش نیز پر از فرم‌های ساده‌، پر از آدم‌های ساده! به دنبال آدم‌هایی می‌گردد که غل و غش نداشته باشند یکدست و بی روی و ریا زندگی می‌کنند. شاید می‌خواهد این ویژگی ها که مختص شخصیت خودش است از دل تصویر بیرون بکشد. جمشید بایرامی، عکاسی خودآموخته است که بقول خودش عکاسی را از دانشگاه خودش فارغ التحصیل شده است. بی هیچ ترس و واهمه‌ای از گذشته خود می‌گوید اینکه چند کلاس سواد دارد و با صداقت تمام از پیشینه تحصیلی‌اش برایمان می‌گوید و جالب‌تر اینکه از موفقیت‌هایش کمتر حرفی به زبان می‌آورد!
 بایرامی عکاسی را بی هیچ آموزش و پیش‌زمینه‌ای از جنگ با عراق آغاز کرده است و اکنون یک چهره بین المللی است. عکس‌ها به غایت پر از رنگ است و البته فرم‌های ساده. رنگ در خدمت معناست و گاهی بصورت نمادین استفاده شده است. او سالهاست که از مراسم عزاداری اباعبدالله (ع) عکاسی می‌کند و به گوشه کنار کشور و غالبا روستاهای دور افتاده سفر می کند. او در این عکس‌های مستند به دنبال بی آلایشی است و هرجا که این آیین سنتی دستخوش تغییر نشده باشد مقصد و سوژه او برای عکاسی است. بایرامی قصد دارد عکس‌هایش را دردو کتاب مجزا با موضوع عاشورا و اربعین چاپ کند.اما عکس‌های او از مراسم حج نیز دیدنی هستند. عکس‌هایی پر از رنگ و خلاف تصور ما از این مراسم که انتظار هیچ رنگی جز سفید را نداریم. عکس‌ها با رنگ هایی خالص و سرزنده، فضای پویا و فعال حجاج را به تصویر می‌کشد. فضایی پر از نشاط معنوی.
بایرامی با آژانس ها و مجلات عکس خارجی  از جمله  AFP , SEPA  رویترز، سیگما، مجله تایم و... همکاری داشته است .او بیش از ده نمایشگاه عکس داخلی و خارجی را در کارنامه خود دارد.

۴ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ آبان ۹۶ ، ۱۲:۱۹
کلثوم پیامنی

سری به نیزه / نهضت مردمی پوستر انقلاب

تاریخ نشر : سه شنبه / ۱۱ مهر ۱۳۹۶

 ۱۸ مرداد ماه سال ۱۳۹۶، روزی بود که بار دیگر همۀ ایرانیان فارغ از تفاوت‌هایشان شانه به شانۀ یکدیگر، در برابر دشمن خارجی متحد و یک‌پارچه ایستادند. در این روز بزرگ جوانی بیست و پنج‌ساله به دست ناپاک مسلمان نماهای داعش به قربانگاه فرستاده شد تا سرش را در راه باورها و اعتقاداتش فدا نماید. 

شهید محسن حججی، متولد ۱۳۷۱ در شهر نجف آباد اصفهان بود که در  مرداد ماه امسال طی عملیاتی در منطقه مرزی بین سوریه و عراق توسط نیروهای تروریستی داعش به اسارت درآمد. وی دهمین عضو از لشکر زرهی ۸ نجف اشرف بود که پس از دو روز نیروهای داعش با انتشار فیلمی سنگدلانه، خبر کشته شدن وی را اعلام نمودند.

خبر شهادت محسن حججی بازتاب وسیعی در ایران داشت و شخصیت‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و هنری به این واقعۀ دردناک واکنش نشان دادند و خود را در غم این غیور مرد ایرانی شریک دانستند. در این میان نهضت مردمی پوستر انقلاب نیز، صد و بیست و هشتمین مجموعه پوستر خود را با عنوان «سری به نیزه» منتشر نمود. این مجموعه شامل ۲۹ پوستر از ۲۶ طراح مختلف از سراسر کشور است که با موضوعیت شهادت مظلومانۀ شهید حججی شکل گرفته است. 

در این آثار هر هنرمند سعی نموده تا از جهتی خاص به موضوع شهادت این جوان انقلابی بپردازد، به‌طوری‌که در برخی از پوسترها مستقیماً از تصویر محسن حججی استفاده شده، و یا در بعضی دیگر از آثار به طور غیر مستقیم به مسئلۀ سر بریدۀ او اشاره گردیده است. هم چنین تعدادی از آثار نیز با بهره‌گیری از تایپوگرافی نام او شکل گرفته‌اند، با این حال نکتۀ محسوس در غالب این پوسترها مرتبط ساختن این حادثه با واقعۀ عظیم کربلا است.

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۱ مهر ۹۶ ، ۱۴:۴۸
زهرا اردکانی

فراخوان یازدهمین سوگواره هنر عاشورایی

تاریخ نشر : جمعه / ۲۴ شهریور ۱۳۹۶

حوزه‌ی هنری انقلاب اسلامی با هدف بهره‌مند از ظرفیت‌های واقعه‌ی کربلا در زمینه‌ی خلق آثار تجسمی، یازدهمین سوگواره‌ی هنر عاشورایی را هم‌زمان با محرم و صفر سال ۱۴۳۹ ه.ق در آبان ماه ۱۳۹۶ ه.ش به‌صورت بین‌المللی برگزار می‌کند. بخش‌های این سوگواره شامل نقاشی، تصویرسازی، پوستر و پرچم‌های سوگواری می‌باشد. موضوع بخش نقاشی، پوستر و پرچم، احادیث و سخنان امام حسین (ع) می‌باشد که در این مورد، هنرمندان می‌توانند به کتب و منابع معرفی‌شده در متن فراخوان مراجعه نمایند. موضوعات بخش تصویرسازی این سوگواره نیز در قالب داستان معرفی شده‌اند و هنرمندان می‌توانند برای مطالعه و انتخاب داستان مورد نظر، به سایت http://www.artfest.ir مراجعه نمایند. هر هنرمند می‌تواند همزمان در هر ۴ بخش شرکت نموده و حداکثر ۵ اثر در هر بخش ارائه نماید.
محمد‌رضا دوست‌محمدی دبیر هنری جشنواره است. داوران سوگواره در بخش پوستر و پرچم، دکتر محمد خزائی، مسعود نجابتی و سیدحسن موسی‌زاده هستند. علی هاشمی شهرکی، محمدحسین صلواتیان و حسن روح‌الامین نیز داوری آثار بخش تصویرسازی و نقاشی را بر عهده خواهند داشت. توجه به جنبه‌های زیبایی‌شناسانه و نگاه طراح در بهره‌گیری از المان‌ها و نشانه‌های دقیق و عناصر تصویری شایسته و خلق نوآوری، معیارهای حایز اهمیت در داوری آثار هستند. آخرین مهلت ارسال آثار به سوگواره ۱۵ مهر ۱۳۹۶ خواهد بود. نمایشگاه آثار برگزیده از تاریخ ۱۴ الی ۳۰ آبان ماه ۹۶ در نگارخانه‌ی ابوالفضل عالی و خانه عکاسان حوزه‌ی هنری برپا خواهد شد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ شهریور ۹۶ ، ۱۹:۰۰
نرگس کیان مهر
زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۸ اسفند ۱۳۹۶
کلثوم پیامنی ؛ ۱۹ آبان ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۱۱ مهر ۱۳۹۶
زهرا اردکانی ؛ ۵ مهر ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۲۰ شهریور ۱۳۹۶
درباره خط
چگونه با خط هم‌کاری کنیم؟
دوستان خط
تماس با خط
طراح قالب : گلبرگ دانلود